Toqusimanermut uppernarsaatit danskisuinnaq allanneqartarput

Nunatsinni peqqinnissaqarfiup ingerlanneqarnera ukiut 30-t matuma siornatigut Danmarkimiit tiguneqarpoq.

Nunarput peqqinnissaqarfimmut akisussaaffeqalermalli peqqinnissaqarfimmi danskisut allattarneq atuuppoq, sulilu atuulluni.

Tamanna aamma assersuutigalugu kalaallit toqusimanerannut uppernarsaasiortarnermut, Kalaallit Nunaanni nakorsanit 2018-imi januaarip aallaqqaataaniit atorneqartalersimasumut sunniuteqarsimavoq. Kalaallimmi toqusimanerannut uppernarsaatit danskisut allassimasarput.

- Peqqinnissaqarfimmi allattariarsornermik suliaqarnermi danskit oqaasii atorneqartarput. Allaffissornermi immersugassat oqaatsit sorliit atorlugit immersorneqarnissaanut allassimasunik malittarisassaliortoqarsimanersoq ilisimanngilara, aamma oqaatsit sorliit atorlugit allattoqartarnissaanik aalajangiisoqarsimanersoq ilisimanngilara. Allattariarsornermili oqaatsit atorneqartartut piffissap sivisuup ingerlarnerani ineriartortinneqarsimapput, danskisullu oqaatsit suli atorneqarnerusarlutik, Henrik L. Hansen oqarpoq.

Kalaallisut allanneqanngisaannartut

Kalaallit toqusimanerannut uppernarsaatissamik suliaqartoqarmat, oqartussat danskit oqaasiisa kalaallisuunngortinnissaannut inissaqartitsiuminaassimapput. Taamaalilluni qulequtaq kalaallisut danskisullu allassimagaluartoq, toqusimanermut uppernarsaat suli danskisut allanneqartarpoq.

- Toqusimanermut uppernarsaat danskisut allanneqartarpoq, nunatsinni nakorsaaneq Henrik L. Hansen Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.

Taassuma nassuiaatigaa, innuttaasut oqaasiinnartigut peqqinnissaqarfimmut saaffiginnikkaangamik nammineq oqaatsitik atorlugit suli kiffartuunneqartartut.

Inatsisartuni ilaasortap Siumullu Inatsisartuni gruppiani oqaatsit pillugit oqaaseqartartup Doris J. Jensenip tamanna tupigusuutigaa.

- Tamanna aaqqiiffigineqartariaqarpoq. Oqartussat innuttaasunut saaffiginnissutaat tamarmik kalaallisuujunissaat minnerpaamik piumasaqaataasariaqarpoq. Kalaallit Nunaanniikkatta kalaallit oqaasiisa atorneqartarnissaa inissaminiiginnarpoq, Doris J. Jensen Siumup Inatsisartuni gruppiani oqaatsit pillugi oqaaseqartartoq oqarpoq.

Inatsisartut isummertinneqassasut

Nunatsinni nakorsaanerup nassuiaatigaa, toqusimanermut uppernarsaat oqartussat akornanni atorneqartartoq.

- Toqusimanermut uppernarsaat eqqartuussissutigoortumik uppernarsaataavoq pingaarutilik, oqartussat attaveqaqatigiinnerminni atortagaat. Oqartussat matumani pineqartut tassaapput peqqinnissaqarfik, ilisinermi oqartussat, pigisanik agguaassisarnermut eqqartuussivik aamma nunatsinni nakorsaaneqarfimmi kisitsisitigut siunertanik suliaqartarfik, nakorsaaneq ilisimatitsivoq.

Inatsisarunili ilaasortaq isumaqarpoq, uppernarsaatit suugaluartulluuunniit oqartussanit innuttaasunut tunniunneqartut pisortatigoortumik oqaatsit atorlugit allassimasassasut Inatsisartutmedlemmet - tassa kalaallisut.

- Oqartussanit allagaatit tamarmik kalaallisut allassimasarnissaat anguniarlugu Naalakkersuisut inatsisilioqquneqarnissaannik Inatsisartunut aalajangiiffigisassatut siunnersuummik saqqummiussissaanga. Matumani aamma toqusimanermut uppernarsaat pineqarpoq, taanna Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.

Nunami kalaallit oqaasiinik atuisoqarneranik misissuisimanerup kingulliup takutippaa, innuttaasut 26 procentii kalaallisuinnaq oqaaseqartut. Tassa innuttaasut 26 procentii danskisut ilikkarsimanngillat imaluunniit killilimmik ilikkarsimapput. Saammaateqatigiinnissamut Isumalioqatigiissitap 2017-imi piumasaqarneratigut nalunaarusiaq suliarineqarsimavoq.

Oqaatsit atorneqartartut oqaluuserineqassasut

Nunatsinni nakorsaanerup Henrik L. Hansenip nassuiaatigaa, toqusimanermut uppernarsaatit kalaallisut allanneqartalernissaannik maannakkorpiaq pilersaaruteqartoqanngitsoq, tamannali Peqqissutsimut Naalakkersuisoqarfik peqatigalugu oqaluuserineqassamaartoq. Toqusimanermut uppernarsaatip imai nakorsamit allanneqartartut pingaaruteqarnerpaasut oqaatigineqarpoq.

- Toqusimasumut ilaqutaasut toqusoqarneranut paasissutissanik erseqqinnerusunik pissarserusuttut, sumiiffimmi toquffiusimasumi peqqinnissaqarfimmut saaffiginneqquneqarput. Toqusimanermut uppernarsaammi nappaatip suussusaa kisiat pillugu paasissutissaqartarpoq, tassa toqunermut suna pissutaanersoq erseqqinnerusumik nassuiaatigineqartanngilaq, nakorsaaneq erseqqissaavoq.

Assersuutigalugu toqutaasoqarsimappat, ajunaartoqarsimappat imminortoqarsimappalluunniit, toqusimanermut uppernarsaammi ilassutitut paasissutissiisoqarsinnaavoq, nappaammillu toqussuteqartoqarsimanerani nappaatip suunera kisiinnangajammi allassimasarpoq. Nappaatillu suunera latinerisut allassimasarluni, nunatsinni nakorsaaneq ilisimatitsivoq.