Oqaluttuaq oqaluttuarissallugu qattutinngisaannaraa

- Inuuninni atorsimasakka oqaluttuarissallugit nuannarisarpara, 77-inik ukiulik Helene Thiesen Vordingborgimi illuanut Sermitsiaq.AG-mit pulaarneqarami oqarpoq.

Kalaallit Nunaannit eqqaamasat ukiullu 70-it matuma siorna pisimasoq pillugu ukiorpassuarni utoqqatserfigineqarnissamut sorsuuteqarsimanermit eqqaamasassarpassuit iikkani ilitsivinnilu takuneqarsinnaapput.

Eqqaamasat takuneqarsinnaasut inummut pineqartumut imatut inituallaanngillat. Helene Thiesenilli eqqaamasai takuneqarsinnaanngitsut amerlaqaat. Nuanninngitsorpassuullutillu alianartorpassuupput, qujanartumilli aamma qungujutsitsisartunik ilaqarlutik.

Helene Thiesen eqqaamallaqqittupilussuuvoq. Immaqa misigisimasat oqimaakkaagata eqqaamajuminarnerusarnerat tamatumani pissutaasinnaavoq, tamakkulu eqqaamajuminarnerullutillu ullut tamaasa eqqaamaneqartarput. Helene Thiesenip inuunera isumaginninnermi siunnersortimik, radiukkut aallakaatitsisartumik atuakkiortumillu Trine Bryldimik naapitsimmat allanngorujussuarpoq.

Meeqqat misileraataasimasut pillugit oqaluttuaq

Helene Thiesenip meeqqallu allat 1951-imi Danmarkiliartinneqarsimanerat pillugu oqaluttuaq, Trine Bryldip 1998-imi atuakkiaa 'I den bedste mening', filmi 'Eksperimentet' 2010-meersoq minnerunngitsumillu Helene Thisenip nammineq 2011-mi atuakkiaa 'For flid og god opførsel' pissutaallutik inuppassuarnit ilisimaneqalersimavoq.

Helene Thiesen oqaluttuallaqqissupilussuuvoq. Oqaluttuaq arlaleriaqaluni oqaluttuarineqartarsimavoq. Helene Thiesen inuunermini atorsimasani pillugit oqalugiartarpoq. Tusagassiorfinnit angisuunit mikisunillu arlaleriaqaluni apersorneqartarsimavoq. Helene Thiesen oqaluttuarnermik sungiussisimagaluaqaluni, qanga pisimasut eqqaagaangamigit qullipittarpoq.

- Qujamasuutigisupilussuuara, Trine Bryldip suliaqarnermigut paasisimammagit taamanikkut pisimasatut tamarmik qanoq imminnut attuumassuteqarnerat aamma sooq Danmarkiliartinneqartariaqarsimanersugut. Taakkumi ilisimasimanngilakka. Aallaqqaammut siunertaasimagaluarpoq meeqqat silassorissut kisimik aallartinneqassasut. Tamanna uannut isumaqarsimavoq. 1951-ip aallartinnerani ataatanga toqoreersimagaluarpoq, ilaqutariiusimavugulli suli ajunngitsumik atugaqartut. Qatanngutigiit pingasuuvugut. Uanga akullersaallunga, kisimalu Danmarkiliartinneqarlunga. Helene Thiesen inunngorami Kristoffersenimik naggateqarsimavoq.

- Ukiup aappaa avillugu Danmarkimiippugut. Meeqqat angerlarsimaffissaata tikikkutta najugaqarfissatta sananeqarnera kinguaattoorsimavoq. Tamanna ilisimasimanngilarput. Aamma meeqqat angerlarsimaffianni najugaqartinneqarnissarput ilisimasimanngilarput. Angerlamut aallaratta ilavut amigaataasut maluginiapallassimavarput. Ilavut arfinillit naggaterpiaatigut qitornavissianngortinneqarsimapput. Danmarkimummi ingerlaarnitsinni immitsinnut ilisarisimaqatigiippugut, aamma Red Barnetsip feeriartarfiani Fedgårdenimi qaammatini siullerni najugaqatigiissimagatta.

Helene Thiesenip ilisimaarilluinnarpaa, meeqqat qitornavissianngortinneqarsimasut oqimaannerpaamik inuuneqarsimasut. Taakku ilaat angerlaqqinngisaannarsimapput.

- Uagulli Kalaallit Nunaannut angerlarpugut. Oqaatsivut puigorsimagaluarlutigit aamma meeqqat angerlarsimaffianni najugaqaraluarluta, uagut Nuummeersuusugut ilaquttatta eqqaani najugaqarsimavugut. Allat inunngorfimminnut angerlaqqinngisaannarsimapput. Atortutigut meeqqat angerlarsimaffianni amigaateqarsimanngilagut.

- Nuummiut arlallit taasarsimavaatigut, meeqqat angerlarsimaffianni meeqqat nukatsitat. Kusanartunimmi atisaqartuannaaratta.

Soqutiginnittoqarnerujussua naggasiigallarnerlu

Helene Thiesen aviisit atuagassiallu saqqummiussimasaannik katersarpassuaqarpoq. Danmarkimi aviisit atuagassiallu arlaleriarlutik pisimasumik samminnittarsimapput. Nunanit allanit aviisit aamma. Soorunami aamma radioqarfiit tv-qarfiillu. Assersuutigiinanrlugit BBC 800.000-inik tusarnaartoqartartoq aamma tyskit atuagassiaat 400.000-inik atuartoqartartoq. Sermitsiaq.AG pulaarmat, DR2 tullinnguulluni pulaartussaasimavoq, Helene Thiesenilu juunip qaammataani Frankrigemi tv-kkut aallakaatitsisartunit pulaarneqartussaalluni.

Ministeriuneq Mette Frederiksen siorna decembarip qaammataata aallartinnerani ajunnginnerpaamik isumaqarluni iliuusaasimasoq, taammaakkaluartorli annertuumik innarliisimasoq pillugu utoqqatsissummik allakkatigut pajutsitsimmat, ulloq Helene Thiesenimut meeqqanullu misileraataasimasunut allanut annertoorujussuusimavoq.

- Qularinngilara aningaasatigut aamma taarsiiffigineqassalluta. Allakkat uannut pingaaruteqaraluaqalutik naammanngillat, Helene Thiesen eseqqissaavoq.

Meeqqanit 22-usunit 1951-mi inuunermik allannguilluinnartumik aallartinneqartunit 16-it toqukkut qimagutereerput.

Nutaamik atuakkiortoq

Helene Thiesen nutaamik maanna atuakkiorpoq. Tassani Efterskolersimanerup Nuummi Kostskolersimanerup kingorna pisimasut sammineqarlutik.

- Atuakkiara taanna suliaringaangakku illartaqaanga. Eqqaamasakka nuannersorpassuupput, neriuutigaaralu atuakkiara amerlanerpaanit soqutigineqarumaartoq.

- 'For flid og god opførsel' atuakkiarigakku qullilisarnerpassuarnit taanna allaanerulluinnarpoq, Helene Thiesen naggasiilluni oqarpoq.

Helene Thiesenili ajoraluartumik piffissaalatsilluni sulivoq. Isimigummi katsorsarneqarsinnaanngitsumik nappaateqarnerata malitsigisaanik isigisai ajorsigaluttuinnarput.