Nunarput brintimik nunarsuup sinneranut tuniniaasarusuttoq
Kalaallit Nunaat Power to X-imut – siunissami orsussamik atuiffiunngitsumik nukissiuuteqarniarnermut ilannguppoq, nunatta karsianut annertoorujussuarnik isaatitsissutaasinnaasumut. Siullermilli aningaasaliissuteqartoqartariaqarpoq, Naalakkersuisullu nunatsinni erngup nukinganik nukissiorfiliornissamut aningaasaliissussarsiorlutik.
Kalaallit Nunaat nunarsuarmi nukissiorfiit orsussamik atuiffiusartut taartissaannik suliniuteqartoqarneranut ilannguppoq, nunarsuarmilu suliffeqarfiit aningaasaliissuteqartartullu tamatumunnga soqutiginnittut peqataanissamut kajumissaarlugit. Tamanna pissaaq, Nuup Kangerlussuullu akornanni erngup nukinganik nukissiorfiliornissamut neqerooruteqarnikkut.
Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiuuteqarnermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq Kalistat Lund Hollandimiittumi Rotterdamimi World Hydrogen 2022 Summit ullaaq manna aallartinneqarmat taamatut oqaaseqarpoq. Brintimik nukissiuuteqarnerup iluani nunarsuarmi ataatsimeersuarnerit annersaat taanna 3000-inik peqataaffigineqarpoq.
Kalistat Lund ataatsimeersuarnermi Keynote-tut taaneqartumi oqaaseqarnermini oqaluttuarpoq, Kalaallit Nunaanni erngup nukinganik nukissiorfiit atorneqarnissaannik Inatsisartut siorna aalajangersimasut - Kalaallillu Nunaannit suliassamut suleqatissarsiortoqartoq.
Nukiit annertoorujussuit
Naatsumik oqaatigalugu, Naalakkersuisut aningaasaliissuteqartartut suliffeqarfiillu suliassamut soqutiginnittut kajumissaarpaat, akuersissummik Tasersiaq aamma tarsartuup tasersuani ernguni nukinganik nukissiorfiliassap periarfissiissutaanik atuinissamut pisinnaatitsissummik piniaqqullugit. Sumiiffiit taakku taaneqartut marluullutik katillugit 800 MV-nik pilersuisinnaasutut nalilerneqarsimapput. Akerlianik Utoqqarmiut Kangerluarsunnguani erngup nukinganik nukissiorfik ullumikkut 45 MV-nik pilersuisarpoq, taamaammat nukiit annertoorujussuit matumani pineqarput.
Siunertaavoq erngup nukinganik nukissiorfeqarnikkut brintimik tunisassiornissaq, brintilu assersuutigalugu ammoniakimut methanolimulluunniit allanngortinneqarsinnaavoq, taakkulu ikummatissatut atorneqarsinnaapput aamma anorisaatinut seqernullu qinngorneranik nukissiutitunut sanilliullutik toqqorneqarlutillu assartorneqarsinnaapput.
Teknologi nutaajuvoq suli inerivitsinneqarsimanngitsoq, nalilerneqarsimavorli nunarsuarmi nukimmik atuinerup allanit taarserneqarsinnaanngitsunut taartaasinnaasoq - taamaammallu nunarsuup 2050-imi orsussamik atuiffiujunnaarnissaanut pingaarutilittut inissisimalluni.
Nukimmik peqarpugut
Kalistat Lund isumaqarpoq, Kalaallit Nunaata peqataalernera pissusissamisoortoq.
- Erngup nukinganik nukissiorfiit annertusineqarpata, Kalaallit Nunaanni innaallagissamik atuinerup 90 procentia matussusissavarput. Sulili ingerlaqqissinnaavugut nukimmillu piujuartitsisumik orsussamillu atuiffiunngitsumik avammut tunisaqarsinnaalerluta.
- Taamaaliussaagut meeqqavut ernguttavullu pillugit. Piginnaasaqartoq aamma pisussaaffeqarpoq, taamaammat Kalaallit Nunaat nunarsuarmi nukissiorfiit orsussamik atuiffiusut atorunnaariartorneqarnerannut ikiuutissaaq, Kalistat Lund Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.
Akisullunilu piffissamik atuiffiussasoq
Naalakkersuisut aallaqqaammut suliffeqarfinnik aningaasaliissuteqartartunillu peqataasussarsiorput. Aappaagut neqeroortitsisoqassaaq - suliaqartussarlu akuerineqarpat, nivariaqqaartoqartinnagut minnerpaamik ukiut sisamat suli ingerlasinnaallutik.
Suliniutigineqarniartoq akisuupilussuuvoq. Rotterdamimilu ataatsimeersuartunit oqaatigineqarsimalluni, 20 milliarder koruunit angullugit aningaasaliissuteqarnissaq pisariaqassasoq - suliniut aamaalilluni Kalaallit Nunaanni sanaartornerit annersarissavaat.
Aningaasat taaneqartut akileraartartut akiligassarinngilaat. Siunertaavoq, suliffeqarfiit peqataasut namminneq akiliuteqartarnissaat - aamma IBA-mik isumaqatigiissutit aqqutigalugit erngup nukinganik nukissiorfimmik atuinermut akiliuteqartoqartarnissaa, soorlu aatsitassarsiortut ilaanni aamma ingerlatseqatigiiffiit sulisuisalu akileraaruteqartinneqartarnerat assigalugit.