Atorfillit CIA siumoortumik pinngitsuutippaat
Naak USAp tigusanik timmisartuussisarnera pillugu Danmarkimit aperineqarsimanngikkaluartoq, taamaattoq CIA pillugu suleqatigiissitaliap amerikamiut pinngitsuutinniarlugit piareersimapput.
Danskit naalakkersuisuisa 2008-mi amerikamiut isertortumik paasiniaasartuisa Danmarkip silaannartaa qulaallugu isertortumik tigusanik timmisartuussisarsimanerannik unnerluutiginninneq misissortimmassuk inerniliisoqareersimavoq.
Naak Danmarki timmisartuussisarnerit pillugu amerikamiunik suli akissutisisimanngikkaluartoq taava CIA pillugu suleqatigiissitamik taaneqartup amerikamiut pinngitsuutinniarlugit piareersimapput.
Tamanna pappiaqqani manna tikillugu isertugaasutut naqissuserneqarsimasuni ministeriaqarfiit assigiinngitsut suleqatigiissitaliaaneersunit, tamanna Ritzaup saqqummiussisussaatitaaneq tunngavigalugu takusimasaani erserpoq.
Paasissutissat Wikileaksip paasissutissanik saqqummiussinera ilutigalugu saqqummerput, Wikileaksip saqqummiussaani erserpoq danskit naalakkersuisui marloqiusamik iliuuseqarsimasorinartut, tassa illua'tungaatigut USA-mut isornartorsiuilluni apeqquteqaateqarnissaq neriorsuutigalugu, taava atorfillit qullersaasut Danmarkimi amerikamiut ambassadøriannut killormoortumik oqariartuuteqarput, tassa akissuteqarnissaq kissaatigineqanngitsoq, kisianni nipangiussinissamik neriuutigalugu pisoq nipangiukkiartuaarneqarumaartoq.
CIA pillugu suleqatigiissitaliaq pilersinneqarpoq Danmarks Radiop (DR) januaarimi piviusutut aallakaatitassiami 'CIAp danskinik attaveqarnera'-ni qulaarneqarmat, CIA-p suliffeqarfiit isertugaasut atorlugit ukiuni arlalinnit Narsarsuaq atortarsimagaa.
Kisianni ukiup affaa qaangiuttoq CIA-mut tunngatillugu suleqatigiissitap inerniliinera piareerpoq: Naak danskit aamma nunani tamalaani allaaserisaqartoqartuaraluartoq - aamma misissuinerit - taava uppernarsaatissaqanngilaq CIAp imaluunniit amerikami oqartussaasut allat timmisartunik sakkutuut piginngisaattut nalunaaqutsiilluni ajortumeeriniartartutut pasisanik tigusanik nunanut allanut unioqqutitsisumik angallassisoqartarsimaneranut, imaluunnit danskit oqartussaasuisa tamatuminnga ilisimasaqarsinnaaneranik.
- Takku tunngavigalugit suleqatigiissitamit inerniliineq tassaavoq, Danmarkip, Kalaallit Nunaata imaluunniit Savalimmiut silaannartaanni unioqqutitsilluni tigusanik angallassisoqartarsimanngitsoq, suleqatigiissitap nalunaarusiani pingajussaaneerluni allaqqinneqarnerani aggusti 2008-mi taamatut allassimasoqarpoq.
Inerniliineq taannarpiaq Namminersornerullutik Oqartussat suleqatigiissitami ilaasortaatitaasa atsiornissaa itigartippaa. Taamaattumik Namminersornerullutik Oqartussat oqaaseqaataanni aamma suleqatigiissitap nalunaarusiamut siunnersuutaannut naqqiutissatut siunnersuutaanni ilaatigut imatut allassimasoqarpoq:
- Nalunaarusiamut naleqqiullugu inerniliineq tamanut sammivallaarpoq,USA-mit erseqqissumik nalunaarummik tigusanik timmisartuussisarsimannginnerannut tunngasumik tigusaqanngikkutta. Uagut paasinninnerput tunngavigalugu maannakkut inerniuliussinnaasarput tassaavoq, timmisartuusisoqartarsimasoq CIA-mut attuumassuteqarunartunik aammattaaq timmisartuussisoqartarsimasoq CIA-mut atuumassuteqartutut pasinarsinnaasunik, kisianni uagut tamakku qulaajassallugit periarfissaqanngilavut ilumut tigusanik timmisartuni issimasoqarsimanersoq USAmut apeqquteqaateqanngikkutta, Namminersornerullutik Oqartussat allapput.
- Taammattumik allanneqartussaq taamaallaat tassaasinnaavoq, suleqatigiissitaq uppernarsaasersuutinik pissarsisimanngilaq ilumut unioqqutitsilluni tigusanik timmisartuussisoqartarsimannginneranik...(kisianni uppernarsaasersuutinik pissarsisimanngilartaaq ilumut TAAMATUT PISOQARTARSIMANNGINNERANIK), allassimasut taamaapput.
Tamatuma kingorna Danmarkip kiisami amerikamiut aperigamigit tigusanik unioqqutitsilluni timmisartuussinerit ingerlaneqartarsimanersut, taava suleqatigiissitap inerniliinini oktobarimi allanngortittariaqarpaa. Akissummi tassaavoq USAp timmisartuussisoqartarsimanera pillugu naaggaarluni imaluunniit akuersilluni akissuteqarsinnaanngitsoq.
- CIA-pillugu suleqatigiissitap paasissutissat pissarsiarisimasai tunngavigalugit Danmarkip, Kalaallit Nunaata imaluunniit Savalimmiut silaannartaani unioqqutitsilluni tigusanik angallassisoqartarsimanera uppernarsarneqarsinnaanngilaq imaluunniit pisimannginneqarsinnaanngilaq, CIA pillugu suleqatigiissitap inaarutaasumik nalunaarusiaani "Redegørelse vedrørende hemmelige CIA-flyvninger i Danmark, Grønland og Færøerne", (nuts. Danmarkimi, Kalaallit Nunaanni aamma Savalimmiuni CIAp isertortumik timmisartuussisarsimanera pillugu nassuiaat) allassimavoq.