Aasaanerani qaamarngup ukiuunerani nikallunganeq peertarpaa

Arfininngorpat nalunaaquttat 1 tiimimik siuartikkutsigit innaallagissamut akiligassanuinnaanngitsoq iluaqutaassaaq - tamanna aamma uagut tarnikkut peqqissutsitsinnut iluaqutaassaaq. Rigshospitalimi danskit misissuinerisa tamanna takutippaat.

Qaamaneq annikilliartortillugu nikallungasarneq sakkortusiartortarpoq. Assi: Carsten Andersen

Arfininngorpat aasaanerani nalunaaqutaq aallarteqqissaaq, tassani nalunaaquttat 1 tiimimik siuartissagatsigit. Taamaaliornikkut ullaakkut amerlanerpaat suli siniffianni qaamaneq unnukkumut suli eqeersimaarfigisatsinnut nuutinneqassaaq. Pissarsiataataa uaniippoq aamma, innaallagissamut qullernullu sipaaruteqarluarsinnaalissagatta.

Kisianni aasaanerani nalunaaqutap nikinnera innaallagissamut akiligassanuinnaanngitsoq iluaqutaasarpoq, aamma uagut tarnikkut peqqissutsitsinnut sunniuteqarluartarpoq. Tamanna ilisimatuussutsikkut misissuinerup ilaatigut nakorsaanermit Henrik Damimit Rigshospitalimilu Center for Lysterapi-milu suleqataanit ingerlanneqarsimasup takutippaa. Centerip nakorsaasa ullup qaamarngata allanngorartarneri uagut qiimassutsitsinnut tarnikkullu qanoq innitsinnut sunniuteqartarnera ukiorpaaluit ingerlaneranni ilisimatusarfigisarsimavaat, videnskab.dk allappoq.

- Aasaanerani nalunaaquttap siuartinneratigut eqqumanitta nalaani ulluunerani qaamanermik sivisunerusumik pissarsisalersarpugut, tamannalu qanoq misigisimanitsinnut sunniuteqartarpoq. Innuttaasut ilarpaalussui ukiuunerani ukiup nikallunganartuanik sunnerneqariartulersarput, nukissaarullutik, nerinerulerlutillu sininnerulersarlutik - kisianni ukiuunerani nikallunganeq taanna upernaaq aasaaneranilu nalunaaquttap siuartinnera takkukkaangata nungusutullusooq peeruttarpoq, Henrik Dam oqaluttuarpoq.

Ukiukkut nikallungasarnerup qaamarngullu annertussusiisa allanngorartarnerisa imminnut attuumassuteqarnerat amerikamiumit psykiaterimit Rosenthalimit paasineqarpoq, 1993-imilu ilisimatuussutsikkut allaaserisami nassuiaatigalugu allaaserineqarsimalluni. Taassuma ilaatigut paasivaa qaamanermik nakorsaaneq ukiukkut nikallungasartunut iluaqutaasartoq, taamalu qaamanermik nakorsaasarneq nalinginnaasunngorluni.

Kisiannni aamma issi sunniuttartoq 'rigshospitalimi ilisimatuussutsikkut misissuinerup takutippaa.

- Inernerit takutippaat silaannaap pissusai marluk inuit ukiukkut nikallungasartut nikallunganerisa sakkortussusianut aalajangiisuusartut. Pissutsip aappaa tassaavoq qaamarngup annertussisia, tassa qaamaneq annikinnerujartortillugu nikallunganeq aamma sakkortusiartortarpoq. Kisianni issip aamma sunniuteqartartoq paasineqarmat assut tupaallaatavoq, Henrik Dam erseqqissaavoq.

Issip sunniuteqartarneranik paasisat ilisimatusarnernit arlalinnit uppernarsineqarput. Taakkua takutippaat ukiukkut nikallungasarnermik ajornartorsiuteqarneq avannarpariartorneq ilutigalugu ajorneruleriartortartoq, tamannalu pingaartumik Kalaallit Nunaanni atuuppoq, tassani nikallungasarnerup siammarsimassusia avannarpariartorneq ilutigalugu malunnartumik takussaanerulersarmat.

Islandimiut eqqorneqarneq ajorput

Pissutsit allat ukiukkut nikallungalernissamik ineriartortitsisinnaanermut aamma sunniuteqaataasarput, tassa misissuinerit nutaanerusut takutippaat uagut sananeqaatigut (gen) aamma annertuumik pingaaruteqartut.

- Nunat/sumiiffiit annertoorujussuit inuit ikittuinnaat ukiukkut nikallornermik peqalerfigisartagaat paasisimavarput, soorlu Islandimi. Islandimi ukiuunerani assut taartarpoq, taamaattumik innuttaasut 10 procentiiisa ukiuunerani nikallungasunngortarnissaat naatsorsuutigineqarsinnaavoq. Kisianni tassa ukiukkut nikallunasartunngortartut amerlassusiat 1 procentimit ikinnerupput, Dam oqaluttuarpoq.

Kisianni tassa ulluunerani qaamarngup allannngorartarnerata ukiukkullu nikallungasarnerup qanoq atugaartiginera imminnut attuumassuteqarnerat erseqqippoq, kisianni nalinginnaasumik nikallungasunngortarnermut nooriarfiusartoq nassuiaruminnaanneruvoq. Ukiukkut nikallungalersartut sininnerulersarlutillu nerinerulersartut nalinginnaasumik nikallungalersartut neriumannginnerulersarput, sinnarlunnerulerlutik imminoornissamullu qaninnerulersarlutik.

Powered by Labrador CMS