Aaqqissuisuuneq innersuussivoq: Kuannersuarni suliniummut akerlilersuisut Kujataani ersarilluarput
Kuannersuarni suliniut pillugu Narsarsuarmi, Qaqortumi Narsamilu innuttaasunik ataatsimiititsinerit uummaarilluinnartut Sermitsiamit malinnaaffigaagut.
Silap peqqarniinnera aaqqissuisunut assut unamminartoq qularnanngilaq, taamaattorli aamma suliniummut akerliusut akornanni sakkortuumik nillialluni nipiliorlunilu akerliunermik ersersitsisoqarpoq, pingaartumik Narsami.
Maluginiarnarpoq innuttaasunik ataatsimiisitsinerit sioqqullugit Kuannersuarni suliniummut akerliusut sumiiffigisaminni ataatsimoorlutik akerliussutsimik takutitsinissaminnut piareersarluarsimasut, akerlianilli suliniummut tapersersuisut takussaanngingajalluinnarlutik, taamaakkaluartorli Sermitsiamit akerliusut, tapersersuisut aammalu suli isummerfiginninngitsut oqaloqatigissallugit iluatsipparput.
Juliane Egede, Narsarsuaq:
85-nik ukiulik Juliane Egede Kuannersuarni aatsitassarsiornissamik pilersaarummut naaggaarluinnarpoq, aperaarput sooq akerliunersoq:
- Nunarput erligigatsigu tamannalu ersersittariaqaratsigu akerliussutsimik takutitseqataavunga. Uanga Narsami aatsitassarsiortoqa-
lersinnaanissaanut akerliulluinnarpunga, aatsitassalluunniit qaqutigoortut pineqaannaraluarpata uran ilanngullugu qallorneqartussaavoq, qularinngilaralu aatsitassarsiortoqalissagaluarpat siammarterneqartussaasoq, tamannalu aarlerinartorujussuuvoq. Savaatilippassuupput maani kujataani, mianerisassaapput aamma taakku, ingerlalluarnissaallu uagutsinnut pingaaruteqaqigami.
Naalakkersuisunut qanoq oqassavit?
- Naalakkersusunngooq silattorniarlik! Ukiut tamaasa savaatillit taamarsuaq assoroorlutik sulisarput, taakku aamma eqqarsaatigisariaqarpaat! Tassa sulisartut kisimik sulinngillat, savaatillit aamma tamaviaarlutik sulipput.
Tassa unitsilluinnarneqartariaqarsorivat?
- Aap taamaappoq, aamma qasunarseqaaq taanna pillugu utikuluiinnavittut angusaqassanatillu, tassa unitsinneqarluinnaruni ajunnginnerpaavoq.
Qanormi inuussutissarsiutit suliffissallu allatut qulakkeerneqassagamik?
- Allanik periarfissaqaqaaq, Sikublokkiluunniit iluamik aallartinneqarnikuunngilaq, urani unitsippassuk aallartinnissaminut periarfissarissaarnerulissaaq tamaani, Juliane Egede akivoq.
Poul Kreutzmann, Narsarsuaq:
Poul Kreutzmann Kuannersuarni suliniummut akerliusunut aamma ilaavoq, taanna isumaqarpoq aatsitassarsiortoqarniarnera sutigut tamatigut ulorianarpallaartoq.
Nassuaanneqaqqammerputit suliniutip killiffianik, isummat allanngortinngilat?
- Suu, isumaga allanngortinngilara, isumaqarama saqqummiunneqartut ilai eqqunngitsut, assersuutigiinnarlugu anorimut tunngasoq piviusumut sanilliullugu nikingavoq, tassami ilaatigut allassimapput ullut pingasuinnaat anorlertartoq. Namminneq uppernarsiinnarpaat massakkut angalanerminni, tassami Qassiarsuliarsinnaajunnaarput Igalikumukarsinnaajunnaarlutillu anorersuaq aggermat.
Tassa avatangiisinut sunniutissai pillugit nalunaarusiaq tusarniaassutigineqartoq apeqquserpat?
- Taamaappoq, aamma eqqornerusumik nassuaateqartariaqarput. Tamannaluunniilli pigaluarpat isumaga allanngornavianngilaq.
Isummat malillugu naalakkersuinikkut qanoq pisoqartariaqarpa?
- Assut qilanaarigaluaratsigu naalakkersuinikkut qanoq iliortoqartariaqarnersoq pillugu Naalakkersuisut apuussivigissallugit oqaloqatigissallugillu, unnuk manna saqqummiunneqartut teknikkimut tunnganerupput, amigaataavoq politikkikkut apeqqut pillugu oqaloqatigiinnissarput.
Isummat malillugu inuiaqatigiit apeqqummut avissimanerat qaangerneqassappat susoqartariaqarpa?
- Coronap killilersutai qaangiuppata innuttaasut amerlasuut ataatsimoorsinnaalerpata piaarnerpaamik naalakkersuinermik suliallit ornilluta kiinnerfigisariaqarpaatigut.
Taasisitsisoqassagaluarpammi toqqissiallaatigisinnaaviuk?
- Suu, inuiaqatigiit taasitinneqarnissaminnik periarfissaqartinneqartariaqaraluarput, Poul Kreutzmann oqarpoq.
Frans Berthelsen, Qaqortoq:
Frans Berthelsen-ip iluarivaa tusatsiaannakkat pinnagit paasissutissat saqqummiunneqartut tunngavigalugit saqqummiussisoqarmat. Taamaattorli uggorivaa inuit amerlanerusut peqataasinnaasimanngimmata, taamaattorli fjernsyni internetsilu aqqutigalugit inuit amerlasuut malinnaasimassasut:
- Massakkut malunnarami inuit amerlasuut mingutsitsisoqarnissaanik aarleqquteqarlutik annilaangasut, taavalu seernartut, syrit atorlugit piiaasoqarniarnera aporfittut aamma isigineqartoq. Ilimagaara amerlasuut isumaqarsimasut aatsitassat qalluinnariarlugit nunatsinnit annissorneqassasut allamilu suliarineqartassasut. Tamannali aamma suliffissat ikileriarujussuarnissaanik isumaqarpoq, taamaattorli tassa malunnarpoq inuppassuit ersissuteqartut.
Illimmi ersivit?
- Soorunami eqqarsarnartoqarpoq, tassami assersuutigiinnarlugu aalisarnermik inuussutissarsiuteqarneq erigagisassaraarput, Kuannersuarni aatsitassarsiorniarneq ukiuni 37-ni sivisussuseqassangatinneqarpoq, aalisarnerli ukiorpassuarni inuussutissarsiutitta pingaarnersarivaat, aamma Kuannersuarni Killavaallu alannguanni aatsitassarsiorneq naammassippat ingerlaqqinniartussaavoq, aalisakkallu paarilluarutsigit ukiorparujussuit atasussaapput.
Taava aatsitassarsiorniarnernut naaggaarpit?
- Suli tamanna inissivinngilara, tassami paasissutissat amerlanerusut tamatta pisariaqartikkigut malunnarpoq. Assersuutigiinnarlugu tatsit perlukuusivissatut eqqarsaatigalugit, youtubekkut takusarparput sapusiarsuit sequmittut, tamakkulu takusaratsigit, qularnanngitsumik amerlasuut akornanni annilaanganeq ersinerlu piuvoq. Aappaatigullu nunatta aningaasarsiornikkut ingerlalluarnissaa eqqarsaatigalugu aatsitassarsiorniarnerit taakku pilerinaraluarput, taamaattorli aamma nunatta mingutsinneqannginnissaa inuussutissarsiutillu pioreersut innarlerneqannginnissaat aamma pingaartippara.
Aamma aatsitassarsiortoqalissappat eqqumaffigeqqusara tassaavoq sulisartut tikisitassat angutaannarsuunnginnissaat, taakkumi nuliaat aappaallu qitornaallumi nunatsinneeqataasinnaappata, taava ilinniarsimasaat aamma atorluarsinnaagatsigit, soorlu assersuutigiinnarlugu taakku akornanni peqqissaasut peqqinnissaqarfimmilu sulisinnaasut aammalu inulerisut pisariaqarteqisagut aamma iluaqutiginiarsinnaassagatsigtit, taamaammat aallartissappata taava kissaatigaara angutaannaat tikisinnagit ilaqutaat aamma ilanngullugit tikisinneqartassasut, tassami aamma nunatsinni aatsitassarsiortoqartarnera misilittagaqarfigaarput, assersuutigiinnarlugu Ivittuuni Marmoorilimmilu qanoq pisoqarsimanera aamma ilinniarfigalugit uagut ullutsinni allatut eqqarsariartaaseqarluta avataaniit suliartortussanut tunngatillugu aamma piareersagaqartariaqarpugut, Frans Berthelsen oqarpoq.
Ataatsimummi eqikkarlugu oqaatigissagukku akuersaartuuvit? Suli nangaassuteqartuuvit imaluunniit itigartitsisuniippit?
- Akuersaarneruvunga piffissap imaalinerani, tassami Kommune Kujallermi pisoqartariaqalerpoq, ukiorpassuit inuerukkiartorpoq, aningaasarsiornikkut inuussutissarsiornikkullu alloriarnissamut periarfissat ilagivaat aamma suliffissanik pilersitsisinnaasut, taamaattorli pingaaruteqarluinnarpoq pinngortitap peqqissutsittalu qulakkeersimaneqarnissaat, Frans Petersen oqarpoq.
Hans Kielsen, Narsaq:
Hans Kielsen qilanaarpoq naalakkersuinermik suliallit peqataatillugit oqaloqatigiinnerup ingerlaqqinnissaanut, taamaattorli qanoq isummersimanini nammineq pigigallarusuppaa:
- Saqqummiussorneqartut paasinarput, ilisimasaqarnerulerpunga, suliniummulli tunngatillugu pisussat tullinnguuttut qilanaarnarput, tassani naalakkersuinermik suliallit peqataassagamik.
Qanormi illit isummerpit ilisimalikkatit tunngavigalugit? Aatsitassarsiortoqassava imaluunniit naamik?
- Pissutsit qanoq ineriartornersut takussavarput, eqqarsaatikkali nammineq pigivakka, Hans Kielsen oqarpoq.
Føbe Tittussen, Narsaq:
Føbe Tittusen innuttaasunik ataatsimiitsitsinermik naammagisimaarinnippoq paasisaqarluarnerarlunilu:
- Ataatsimiisitsinerat ajunngilaq, paasisaqarluarpungalu. Sulili isummernissannut paasissutissat amerlanerit pisariaqartippakka. Maluginiarpara aallartikkusuttorujussuusut, pissanganaqaarlu qanoq pisoqarumaarnersoq, Føbe Tittussen oqarpoq.
Josef Petersen, Narsaq:
Josef Petersen Kuannersuarni aatsitassarsiornermik akuersaartuuvoq, taamaattorli aamma pingaartitsivoq isorinnissinnaassuseqarluni paasissutissanik pissarsiniarluni apeqqusersuisinnaanermik. Taamaattorli Narsami akerliussutsimik takutitsisut akornusersuinerat malinnaaniarnermut ilungersunarnerarpaa:
- Soorunami saqqummiunneqartut soqutiginartorujussuartut isigivakka, taamaattorli assut uggorivara isumaga malillugu politiit suliassartik naammassinngimmassuk, ajoquserluillutimmi katersortarfiup silataani nilliasut malinnaaniarluni ilungersunaqimmata. Isummaminnik annissippata ajoriffissaqartinngilara, kisianni akornusersuininngorpat isumaqarpunga politiit suliassarigaluaraat akornusersuisut unitsissallugit, aamma naatsorsuutigisariaqaraluaratsigu akerliussutsimik takutitsinissamut akuersissummik tunniussinermut atatillugu taamatut pisoqannginnissaa.
Ilissi tapersersuisutut ersersitsiniarlusi suliniaqatigiiffik ”Ilimmaasaq” ingerlatarivarsi, isummat suli tassaniippa?
- ”Ilimmaasaq” qangali uninnikuuvoq, taamaakkaluartoq isumaga uanga suli tassaniippoq, aatsitassarsiornermut inatsimmi paragraf 1 immikkoortoq 2 naammassineqarsinnaappat, taava akornutissaqartinngilara, taamaakkaluartorli qularnaanniagassagut pingaaruteqaqimmata isorinnissinnaassuseqarluta paasissutissanik pissarsiniarnissarput pissusissamisoorpoq, suliammi pitsaasumik inissisimanissaa pingaaruteqarmat.
Unnuk mannami saqqummiunneqartut qanoq nalilerpigit?
- Paasissutissat amerlasuut saqqummiunneqareerput, ilaatigut tusarniaanermi tamanit atuarneqarsinnaagamik, taamaattorli soorunami itisilerneqarsinnaasut arlaqaraluarput, piffissaliussalli iluani suliaq taamak annertutigisoq eqikkarniarlugu nalunngilara ajornakusuussasoq, taamaattumik saqqummiunneqartut ajorinngilakka, aamma paasissutissat itisilerlugit nammineq misissuataarneqarsinnaammata, Josef Petersen, Siumup siulersuisuunerini ilaasortaasoq, aammalu Kommune Kujallermi kommunalbestyrelsemi ilaasortaanerminit tunuarnikuusoq oqarpoq.
Aviisi Sermitsiaq uani pisiariuk: