Muté B. Egede: Kalaallit Nunaat Issittumi pingaaruteqarpoq
USA-p præsidentiata Kalaallit Nunaat pisiarerusullugu ersarilluinnartumik soqutiginnimmat, tamanna isumaqarpoq Kalaallit Nunaat pitsaalluinnartumik inissisimammat. Kalaallit Nunaata Danmarkillu akornanni suleqatigiinnerup oqaloqatigilluarnissaa pisariaqartoq, IA-p siulittaasua Muté B. Egede isumaqarpoq.
IA-p siulittaasua Inatsisartunilu nunanut allanut sillimaniarnermullu ataatsimiititaliami ilaasortaq, Muté B. Egede isumaqarpoq Kalaallit Nunaat tuniniarneqassanngitsoq ilisimatitsissutigineqareernerata kingorna USA-p præsidentiata Danmarkimut tikeraarnissani kinguartimmagu, tamanna imaannanngitsorujussuusoq.
- USA-p præsidentiata Danmark tikeraarniarunnaarlugu nalunaarmat tamanna imaannaanngitsorujussuuvoq. Aammali eqqaamaneqartariaqarpoq Kalaallit Nunaat Issittumi inissisimalluarmat, illersornissaq eqqarsaatigalugu. Taamaammat Kalaallit Nunaanni nunanut allanut tunngasunut sillimaniarnermilu ersarissumik politikkeqartariaqarpugut, IA-p siulittaasua Muté B. Egede Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.
Soqutiginninneq annertooq
Muté B. Egede erseqqissarpaa Kalaallit Nunaat Danmark aamma USA peqatigalugu isumaqatigiissuteqarmat, Igaliku-mi isumaqatigiissut, tassanilu naligiimmik ataqqeqatigiinnermillu tunngaveqartumik suleqatigiinnissaq isumaqatigiissutigineqarsimasoq. Isumaqatigiissummi niueqatigiinneq, ilinniartitaaneq ilisimatusarnerlu ilaatigut suleqatigiissutigineqassasut isumaqatigiissutaapput, taakkulu ingerlatiinnarneqartariaqarput.
Kalaallit Nunaat taama pingaaruteqartigippat, taava suleqatigiinneq annertusarneqartariaqartoq Muté B. Egede isumaqarpoq.
- Issittumi silaannaap kissakkiartornera sakkortuumik malugineqarpoq. Taamaammat nunat tamalaat pingasuusut suleqatigiinnerat nukittorserneqartariaqarpoq, silaannaap kissatsikkiartorneranut akiueqatigiittoqarniassammat, ilisimatusarnerlu ilinniarnerlu aamma ineriartortinneqarniassammata, oqarpoq.
Taassuma tikkuarpaa Issittup Kalaallit Nunaatalu soqutigineqarnera aatsaat aallartilaartoq, taamaammallu nuna innuttaasullu kingunissanut suugaluartunulluunniit piareersimasariaqartut.
- Assersuutigalugu Nordvestpassage aqqutigalugu umiarsuit angalasinnaalernikuupput. Taassuma kinguneranit nunatsinni inuussutissarsiutit pingaarnersaannut, aalisarnermut, qanoq kinguneqassanersoq piareersimaffigisariaqarparput. Tamannali aamma inuiaqatigiinnut iluaqutitaqassaaq, ineriartornermullu malinnaasariaqarpugut. Ineriartornermut malinnaanngikkutta katataassaagut, oqarpoq.
Oqaloqatigiinnerit ingerlanneqartariaqarput
USA-p præsidentia Donald Trump twitterikkut ippassaq nalunaaruteqarpoq Danmarkimut septemberip aappaani pingajuanilu angalanissaraluani kinguartillugu. Ilanngullugu erseqqissaatigaa ministeriunerup Mette Frederiksenip ersarilluinnartumik nalunaaruteqarnera, tassa Kalaallit Nunaat tuniniarneqanngitsoq, kinguartitsinermut peqqutaaqataasoq.
Muté B. Egedeli præsidentip taama nalunaaruteqarnera ernumanartoqartinngilaa, taamalu nalunaaruteqarneq “suleqatigiilluarnermik ataqqeqatigiinnermillu pitsanngorsaataanngitsutut” taallugu, nalunaarnerlu ileqqorissaarnermik imaqanngitsutut aamma taallugu.
Aammali erseqqissaatigaa Issittumi nunat, soorlu Rusland, issittumi sakkutooqarnikkut piffissami sivitsortumi annertusaasut. Tamannalu Kalaallit Nunaanni Danmarkimilu politikerinit imaannaanngitsutut isigineqartariaqartoq.
- Naalagaaffeqatigiinnerup iluani nunat tamalaat akornanni pissusilersuutissat pillugit oqaloqatigiinnerit ingerlanneqartariaqarput. Præsidenti Danmarkimut tikeraarniarunnaarluni nalunaaraluarpalluunniit, Kalaallit Nunaannut soqutiginninneq annikillinavianngilaq. Annertusigaluttuinnarpoq. Nunanut allanut tunngasunut sillimaniarnermullu politikkimik suliaqarnermi Kalaallit Nunaat annertunerujussuarmik peqataatinneqartariaqalerpoq, tamanna inissaminiiginnarpoq Kalaallit Nunaammi Issittumi pitsaalluinnartumik inissisimavoq, IA-p siulittaasua oqarpoq.
Taassuma erseqqissaatigeqqippaa Kalaallit Nunaat, nunallu pisuussutai soorunami tuniniarneqanngitsut, USA-llu præsidentiata pisiniarluni soqutiginninnerminik nalunaaruteqarnera akuerineqarsinnaanngilluinnartutut taallugu.