Kræftimik nappaatilik: Uumarusuppunga!

"Asasakka napparsimmavinni nakorsat peqqissaasullu, ilarpassuasi sulilluartuupput, ulapitsitaavusili. Tatineqartilluni suliniuteqaruminaappoq sulisunut minnerunngitsumillu napparsimasunut atugassarisanik pitsanngorsaataasunik. Sulinersi pitsaasoq ingerlateqqissiuk, atorfissaqarteqaassi. Eqqaamalluguli pitsanngorsaanermut inissaqassammat. Pitsanngorsaanerit annikitsunnguilluunniit allat uagutsinnut napparsimasunut pingaaruteqarsinnaapput.
Asasakka politikerit, sammisaqarfik sipaarniarfiginagu. Aatsaat sammisaqarfik aqulluarneqalerpat sipaarniarfigissavarsi. Pisariillisaanikkut aningaasanik sipaartoqarsinnaavoq. Pisariillisaanerli sioqqullugu aningaasat atugassaritinneqartut peerussigik uagut innuttaasut ajornerujussuarmik atugassaqarsissavatsigut".
Taamatut Kalaallit Nunaanni poltiikerinut peqqinnissaqarfimmilu sulisunut Betina Kristensen ammasunik allagaqarpoq.
– Manna maalaarutaallunilu ikiorneqarnissamik suaartarneruvoq, uannillu uattut atugalinnut assigiinngisitsiniarnerulluni. Betina Kristiansenimik ateqarpunga ilaquttakkalu ilagalugit Iluissani najugaqarlunga.
Taamatut aaqqissuisoqarfimmut saaffiginnissunni Betina Kristiansenip aallartippaa. Quppernerit pingasut atorlugit nappaammi ingerlarnga oqaluttuaraa, tamannalu aallartippoq 2011-mi maajimi, iviangimi illuatigut kræfteqartoq paasineqarmat.
– Paniga affarmik ukioqarsimavoq sulilu miliutsitarisimavara. Iviangera Nuummi piallugu peertittussaavoq, misissorneqarluni tamatumalu kingorna kemo-mik, qinngornernik hormonpillinillu katsorsartinnissannik neqeroorfigineqarpunga, Betina Kristiansen oqaluttuarpoq.
Kemo-mik katsorsartinnera Nuummi ingerlanneqarpoq, Betina Kristiansenilu allappoq tamanna sakkortusimaqisoq.
– Ullunili pitsaanerusuni akiuuteqqinnissamut nukissaqalernartarpoq, uumarusukkaannilu katsorsartinnissamut qujaannartoqarneq ajorpoq.
Qinngornernik katsorsartinnera Danmarkimi ingerlanneqarpoq, qaammatillu aappaata affaa kisimiilluni tappavaniissimavoq. Katsorsartinnera tamanna 2011-mi decembarimi naammassineqarpoq.. Tamatuma kingorna ukiuni tallimani hormonpillinik katsorsartinnera aallartittussaasimavoq.
– Katrsorsartinnera qujamasuutigeqaara. Sanami sulisut pikkoreqaat taakkunanngalu passunneqarnera toqqissisimanartissimavara. Aamma taamaappoq Danmarkimi katsorsartinninni. Nalunaarfigineqaramali kræftimik nappaatiga anigorsimagiga imminiiginnarneqarpunga. Annertunerusumik annikinnerusumilluunniit.
Nalaatsornerinnakkut
Betina Kristiansen oqaluttuarpoq malittarisassanik najoqqutassaqarsimanani, assersuutigalugu qaqugu suliffimminut utersinnaanerluni. Nassuiaavoq nammineq tamanna aalajangersimallugu. Tamanna pissutigalugu atorfimminut sukkavallaamik utersimavoq. Tamatuma saniatigut nakkutigineqarnermi ingerlanga, annertunerusumik annikinnerusumilluunniit nalaatsornerinnnarmik ingerlasimasoq, tupigusuutigaa.
– Piffissami siullermi misissortinnissannut nammineq piffissamik inniminniisarsimavunga. Misissortinnerillu tamaasa nakorsamit nutaamit msissortittarpunga, kræftimik nappaatinik immikkut ilinniarsimanngitsumit. Iviangimma inikua attualaarneqartarpoq, aperineqartarpungalu qanoq innersunga. Misigisimakulasarpungalu nakorsat piareersarsimanngitsut, toqqaannanngitsumillu aperisaraannga "tamaani suit?". Atorfissaqartinneqanngitsitut misigisimasarpunga, naggataatigullu misissortinnissannut piffissamik inniminniissaarpunga. Tamanna namminneq isumagissavaat. Iluamik misissortitannginnera, scannertillunga il.il., toqqissisimanartissimanngilara.
Nangippoq
2013-imili januaarimi nakorsamut attaveqaqqittariaqarsimavoq. Qasoqqasutut misigisimavoq. Oqarfigineqarpoq tamanna kræftimik katsorsartinnerup kingunerigaa. Piffissap ilaani napparsimasutut nalunaarutigineqarpoq, marsimilu puammi illuatigut annialerpoq:
– "Annernartitsiinnarputit, aamma uanga ilaannikkut taamaattarpunga", imaluunniit "Ikivit ipiusaanit pisimassaaq" imaluunniit "Qinngorsartilluni katsorsartinnermeersuusimassaaq". Ima anniartigisarpoq nipaallisaatit iluaqutaassanatik, Betina Kristiansen oqaluttuarpoq, juunillu 5-anni Nuummukartinneqarpoq.
– Kiisami tusaaniarneqalerpunga! Tassani scannertippunga aqaguanilu nakorsamik oqaloqateqartussaavunga. Paasineqarpoq iviangikkut kræfternera puannut tingunnullu siaruaassimasoq. Sekundini taakkunani silarsuara mikisuararsuanngorpoq. Katsorsarneqarnera pillugu allagarsivunga, taakkunanilu allassimavoq:
"Misissortiinerit arlallit ingerlateqqammerpatit paasineqarporlu iviangikkut kræfteqarnerit nangeqqissimasoq. Taamaattumik siunnersuutigissavarput Xeloda-mik kemo-mik katsorsartissasutit, tamatumuunakkut nappaat uninngatinneqarsinnaammat imaluunniit piffissap ilaani peerutsinneqarsinnaammat". Tamatuma kingorna saniatigut sunniutinut il.il. paasissutissat ilanngunneqarput.
Ajortoqarneranik ersiutit
Betina Kristiansen oqaluttuarpoq allakkat imarisai allakkatut assigiissumik oqaasertalittut nassiunneqartartutut iluseqartut, peqqissinissamik neriuutissartaqanngitsut.
– Allaanngilaq toqusussatut pineqaatissinneqarlunga! Nakorsat nassuiaapput tamatumunnga pissutaasoq neriorsuisinnaannginnamik, ajorunnaarnissarali anguniarneqartoq. Nappaammik toqumik ulorianartorsiortitsisumik nappaateqarluni sunnertianartorujussuuvoq, allakkallu taamaattut ersinermik annertusitsiinnarput.
– Maanna angerlaqqissimavunga. Kemomut iisartakkat, nipaallisaatit iisartakkallu eqqissisaatit atorpakka. Atukkakka qanoq ittuuneri eqqarsaatigalugit ulluinnarni atukkakka ajunngillat, Betina Kristiansen oqarpoq, tupigusuutigaalu siusinnerusukkut scannertinnissamik neqeroorfigineqarsimannginnami.
Betina Kristiansen isumaqarpoq peqqinnissaqarfimmi sulisut ajortoqarneranik siusinnerujussuakkut malussarsimasariaqaraluartut, tassa siusinnerusukkut kræfteqareersimagami. Siusinnerusukkut scannertissimasuuguni tamanna inuunerata pitsaassusaanut sunniuteqarsimassagaluarpoq.
– Piffissaagallartillugu scannerneqarsimasuuguma immaqa kræfti tingunnut siaruaassimanavianngikkaluarpoq? Immaqa anniarsimassanngikkaluarpunga? Ullut amerlanerpaartaanni ajunngitsunik eqqarsaateqartarpunga, ulloqartarporli aamma qularfiusunik ersiffiusunillu, timi uiernermik ulikkaarlugu. Upperinnga oqaruma uiernivik sunaanersoq paasisinnaannginnakku misilissimanngikkukku.
Pitsanngorsaanissamut inissaqarpoq
Betina Kristiansen misigisani aallaavigalugit peqqinnissaqarfimmi immikkoortoqarfinni tamani misigisaqarfigisimasamini pitsanngorsaatissanut siunnersuutissaqarpoq.
– Kræftimik nappaatilinnut paasissutissiinerit pitsaanerusinnaapput. Saniatigut sunniutit suut naatsorsuutigineqarsinnaappat qanorlu iliuuseqarfigineqarsinnaappat. Xeloda pillugu napparsimasunut paasissutissiissusioritsi neriuutissaqartoqaqqullugu! Taanna oqaasertalersorenqarsinnaavoq neriorsuuteqarpallaarani, Betina Kristiansen isumaqarpoq, aammalu napparsimmaviup Sana-llu akornanni suleqatigiinneq isornartorsiorpaa:
– Assersuutissaavoq portørip ilisimasimanngimmagu aassallunga, taamaattumik nammineq allaffimmut sianertariaqarsimavunga. Portørit namminneq allaffik attaveqarfigisimassagaluarpaat. Assersuutissaq alla tassaavoq Danmarkimi napparsimasut angerlarsimaffianni paasissutissiisarnerit. Nalusimavara inini marlukkaarluni najugaqartoqartoq. Tamanna tupassutigisimavara, aamma pissutigalugu inimi najugaqatissavar kemo-mik katsorsartinnermik ingerlatsimmat. Uanga taamatut katsorsartinnera naammasseqqammersimavara, taamatullu katsorsartilluni aallartitsisup taama qanitsiginissaanut nukissaqarsimanngilanga.
Betina Kristiansenip ilanngullugu isornartorsiorpaa nakorsamut isernissamut akunnerit sisamat utaqqisariaqarmat, soorluttaaq nakorsat nikerartut ajornartorsiutaasut:
– Periarfissaqarpat nakorsat qallunaat toqqakkit. Qallunaatut oqalussinnaagaluarlunga marlussunni nakorsiarsimavunga paaserpiarsinnaanngisannik, qallunaatut piginnaanikingaarmata. Aammalu taakkua paaserpiarsinnaasimanngilaannga.
Tamatuma saniatigut Betina Kristiansen isumaqarpoq sulisitsisut sulisuminnut politikkeqartariaqartut sulisut ilaat pinartumik napparsimalerpat ingerlatsivik suleqatillu qanoq iliorsinnaassasut/iliussanersut.
– Sulisoq oqaloqatigalugu, siumullu eqqarsaatigereerlugu oqaloqatigiinneeq qanoq ingerlanneqassanersoq. Nangitsissutaasunik oqaloqatiginnittarluni. Paasisinnaavara tamanna ajornakusoorsinnaasoq, tamatumunngali malittarisassaqartuuppat ajornannginnerussagaluarpoq. Tamatuma saniatigut sulisitsisut sulisumik napparsimalernissaannut qularnaveeqqusiisinnaapput. Sulisorisat sumiginnarneqartartorujussuupput. Tamanna sulisunut assigiinngisitsisinnavoq, Betina Kristiansen kajumissaarivoq.