Naatsorsueqqissaartarfik: Ingerlariaqqiffiusumik ilinniarnermik aallartitsisimasut ikinnerusut
Ukiut marluk ingerlaneranni ingerlariaqqiffiusumik ilinniarnermik aallartitsisimasut ikilisimasut, Naatsorsueqqissaartarfiup kisitsisaataasa kingulliit takutippaat.
2014-imiit 2018-imut Ilinniarnertuunngorniarfimmi ilinniakkaminnik naammassinnissimasut ikilisimapput.
Taamatuttaaq ukiut marluk ingerlaneranni ingerlariaqqiffiusumik ilinniarnerminnik aallartitsisimasut ikilisimallutik. Naatsorsueqqissaartarfimmit saqqummiussami nutaami taamatut inerniliipput.
- Ilinniartut 2019-imi ilinniarnertuunngorniarnermik naammassinnissimasut 43 procentii ukiut marluk ingerlanerini ingerlariaqqiffiusumik ilinniarnermik aallartitsisimapput. Tamanna ukiup siuliani naammassinnissimasunut naleqqiullugu 5 procentimik appariarneruvoq, naatsorsueqqissaartarfimmit allapput.
Akerlianik ilinniarnertuunngorsimasut inuussutissarsiornermi ilinniakkanut ingerlaqqissimasut ukiut marluk ingerlaneranni 17 procentimik amerleriarsimapput.
Naatsorsueqqissaartarfimmi allapput, ingerlariaqqiffiusumik ilinnialersartut piffissap sivisuup ingerlanerani ikiliartuinnavissimasut:
- Ataatsimullu isingalugu 2008-miit 2019-imut ilinniarnertuunngorsimasut ukiut marluk ingerlanerini ingerlariaqqiffiusumik imaluunniit inuussutissarsiornermi ilinniarnermik aallartitsisimasut 80 procentimiit 60 procentimut appariarsimapput, Naatsorsueqqissaartarfimmit allapput.
Taamatut ingerlasoqarnera takussutissiami tulliuttumi takuneqarsinnaavoq:
Naatsorsuisimaneq malillugu taakku aamma ikilisimappput.
- Piffissami 2014-imiit 2019-imut ilinniarnertuunngorniarnermik ukiunik pingasunik sivisussuseqartumik naammassinnissimasut amerlassusaat 18 procentimik apparsimapput, ingerlariaqqiffiusumilli ilinniarnermik aallartitsisimasut piffissami pineqartumi aallartitsisimasut 24 procentimik apparsimallutik, Naatsorsueqqissaartarfimmit allapput.
Takussutissiami tulliuttumi takutinneqarput, 2003-miit 2019-imut ilinniartut amerlassusaat. Takussutissiami takuneqarsinnaavoq, ukiut marluk ingerlaneranni ilinniarnertuunngorniarfimm ilinniakkaminnik naammassinnissimasut qassit ingerlariaqqiffiusumik ilinniagaqalersimanersut:
Ilinniarnertuut qanoq amerlatigisut ingerlariaqqiffiusumik ilinniakkanut ingerlaqqittartut ilinniarnertuutut naammassiffigisimasaat malillugit assigiinngitsorujussuupput.
- 2019-imi ilinniartuunngorsimasut akornanni GUX Nuummi naammassinnissimasut ukiullu marluk ingerlanerini ingerlariaqqiffiusumik ilinniarnermik aallartitsisimasut 43 procentiupput, GUX Qaqortumilu 23 procentiullutik.
- Atuarfiilli isigissagaanni ilinniarnertuunngortut ikipput, ukiumi naammassiffiusumi ilinniarnertuunngortoq 1-2 procentimik annertussuseqarmat. Taamaattumik piffissap ingerlanerani ilinniakkanut ingerlaqqittartut annertuumik allanngorarsinnaapput, Naatsorsueqqissaartarfimmit allapput.
Kalaallit Nunaanni Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit ukiuni arlaqartuni erseqqissaassutigisarsimavaat, ilinniagaqarsimaneq nunami maani aningaasaqarnikkut siuariartornissamut pingaaruteqarluinnartoq.
Nalunaarusiaq ilinniartitaanerup siumut naatsorsuiffigineranik nutartikkamik aamma imaqarpoq:
- Massakkut ilinniartitaanikkut pissutsit ingerlaannassappata innuttaasut 15-it 64-illu akornanni ukiullit 45 procentiissact missaat 2040-mi meeqqat atuarfiata kingorna ilinniagaqalersimassapput. Tamanna 2020-mi 41 procnetit missaanniisimavoq, 2010-milu 33 procentiusimalluni. Ilinniartitaanikkut qaffasissutsimi siuariartorneq siunissami annikinnerulerumaarpoq. Tamatumunnga ilaatigut inuusuttut inuusuttut ilinniartitaanerannut isertartut ukiuni kingullerni siusinnerusumut sanilliullugu taamatut sukkatigisumik amerliartorsimannginnerat pissutaavoq.