Misissuisimaneq tupaallatsitsisoq: Aalajangersimasumik nakorsaqarnikkut toqusartut ikilisarput

Norgemi misissuisoqarsimanerata takutippaa, inuit piffissami sivisunerusumi aalajangersimasumik nakorsaqartartut akornanni toqusartut ikinnerusarlutillu napparsimmavimmut unitsikkasuarneqannginnerusartut.

Ilisimatuut norgemiunit 4,5 miliuuniuusunit paasissutissanik misissuinermi tamanna paasisimavaat. Tassunga atatillugu ilaatigut inuit ukiut 15-it taakkuluunniit sinnerlugit ingerlaneranni aalajangersimasumik nakorsaqarsimasut inunnut ukiumi ataatsimi ukiorluunniit ataaseq inorlugu aalajangersimasumik nakorsaqarsimasunut sanillersuussimavaat.

Misissuisimanerup takutippaa, napparsimasut ukiut 15-it sinnerlugit aalajangersimasumik nakorsaqarsimasut, napparsimasunut ukiumi ataatsimi ukiorluunniit ataaseq inorlugu aalajangersimasumik nakorsaqarsimasunut sanilliullugu toqoriasaarsinnaanerat 25 procentimik annikinnerusoq.

Taamatuttaaq napparsimasut nakorsarisaat allanngujaattuusimagaangata, napparsimmavimmut unitseriasaarneqarnissaat 28 procentimik annikinneruvoq.

Tusagassiivik Dagens Medicin taamatut allappoq. Misissuisimaneq ilisimatuussutsikkut atuagassiami British Journal of General Practicemi saqqummiunneqarsimavoq.

Najukkami nakorsaq: Ajortup tungaanut ingerlasoqarpoq

Nuummi nakorsap Lone Hovep misissuisimanermi paasineqarsimasut tupaallaatigai. Taassuma oqaatigaa, nakorsarpassuit ilisimariigaat tamatuma uppernarsaraa, tassalu: Nammineq nakorsarisamut attaveqartarneq peqqinnerulersitsisartoq.

Taassuma neriuutiginerarpaa, misissuisimaneq Kalaallit Nunaanni politikkerinit tusaaneqarlunilu oqaluuserineqarnissaa. Najukkamimi nakorsaq isumaqarpoq, peqqinnissaqarfik ukiuni kingullerni ajortup tungaanut ingerlalersimasoq:

- Ukiuni tallimani maniippunga, piffissallu tamatuma ingerlanerni Nuummi nakorsat immikkut ilisimasallit arfineq-pingasooriarlutik sisamaannanngorsimapput, taakkulu inunnik 20.000-ingajalluinnarnik isumaginnittarlutik. Napparsimasut iliuuseqarfigerusutatsitut iliuuseqarfigineqarniarnerat malinnaaffigisinnaanngilarput. Ernummatigisara Kalaallit Nunaanni nakorsaqarfinnut tamanut atuuppoq.

- Taamaammat misissuisimaneq pingaaruteqarluinnarpoq, Norgemimi sumiiffiit ilaanni pissutsit Kalaallit Nunaanni pissutsinut assingusuupput. Nakorsanik tikisitsiniartarnerput ajornartorsiutigisupilussuuarput, Lone Hove Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.

Napparsimasut nakorsat paarlakaattuarnerat misigisaraat

Taassuma oqaluttuaraa, Nuummi nakorsassaaleqisoqarnera pissutigalugu aaqqissuussisoqarsimasoq, tassani nakorsat inuusunnerusut nalinginnaasumik napparsimasunik misissuitinneqartarput, misissuinerannilu nakorsat immikkut ilisimasallit nakkutiginnittarlutik. Taamatut aaqqissuussisimaneq ajunngitsumik ingerlagaluarluni tamakkiisuunngitsoq taanna isumaqarpoq:

- Napparsimasut katsorsarniarlugit nakorsatut napparsimasunik nalunngisaqartooriarluta nakorsanik inuusunnerusunik nakkutiginnittunngorsimavugut. Taamatulli ingerlatsinitsinni pinasuartumik isumagineqartussaasut kisingajaasa paasisaqarfigisarpavut. Ataavartumik nappaatigineqartut nakorsanit nakorsaasersuinermi immikkut ilisimasalinnit isumagineqartartut paasisaqarfiginngitsoorneqarsinnaapput.

- Napparsimasut taakkulu ilaqutaat ilisimagaanni, taakku toqqissillutik takkuttarput ajornartorsiutiminnillu oqaluttuarsinnaallutik. Tamanna amigaatigineqarpoq. Napparsimasorlu amerlasuutigut nakorsamut inuusunnerusumut nutaamut isertinneqartarluni - nakorsaq inuusunnerusoq taanna ukiup affaannaani maani nunamiittarpoq, Lone Hove oqarpoq.

Taassuma oqaatigaa, politikkerit ajornartorsiut aaqqiiffiginiarlugu pilersaarusiortariaqartut, ajornartorsiummi ajorsiartuinnarmat:

Ittoqqortoormiit taamatut ingerlasoqarneranut takussutissaasoq

- Assersuutigalugu Ittoqqortoormiini aalajangersimasumik nakorsaqarsimavoq, tamatuma kingorna parlattaasartunik nakorsaqarsimalluni, naggataatillugu nakorsassarsiorneq taamaatiinnarneqarsimalluni. Peqqissaasut illoqarfiup peqqinnissaqarfiani maanna sulisuupput. Suliatik ajunngitsumik ingerlappaat, nakorsaqanngilarli, Lone Hove oqarpoq.

Taassuma oqaatigaa, peqqinnisaqarfimmi sulisunut atugassarititaasut politikkerinit eqqarsaatigineqartariaqartut, Kalaallimmi Nunaat Danmarkimut Norgemullu tassuunartaatigut unammillertuugami:

-Politikkerit nakorsat amerlanerusunik aningaasaliiffigerusunngilaat. Piviusuuvorli nakorsat nunatsinnukarusutsilernissaat ajornartuusoq. Nalunngisamma ilaat Norgemukarusunnerusarput, matumanilu pissutaasut ilagaat Norgemi aningaasarsiaqarnerusoqartarnera, taanna oqarpoq.