Inatsisissap nunatta karsianut millionilikkuutaanik akisunaassavaa

Aalisarnermut inatsissatut siunnersuummi piffissami killigaanngitsumik raajartassiisarnerup atorunnaarsinneqarnissaa siunnersuutigineqarpoq. Akuerineqassappallu maleruaqqusat nutaat malillugit umiarsuaateqarfiit nalunaarutiginninnissamut sivikinnerpaamik ukiunut tallimanut siumut nalunaaruteqartalissapput.

Isertitassat amerlaasuut annaaneqartussat

Inatsisissamut siunnersuumi siusinnerpaamik 2018-mi akuersissutigineqarsinnasumi oqaasertaliussami allassimavoq:

- Pisortat aningaasaqarneranni ataasiartumik sunniutit saniatigut inatsisissatut siunnersuut ataatsimut isigalugu siunissami qanittumi 33 mio. kr.-it tikillugit siunissamilu ungasinnerusumi 14 aamma 130 mio. kr.-it akornanni aalisarnermiit pisortat ukiumut isertitaat annikillissasut nalilerneqarpoq.

Kisitsisit annertuumik nalorninartortaqarput, kisiannili isertitat appariarnerat inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut tunngaviusumik sunniutinik atuuttussaasunik takutitsisoq, atorfilittat erseqqissaatigaat.

Sulisut ikinnerusut

Isertitallu qiviaraanni inuiaqatigiinnut ukiumut aamma annertoorujussuussasoq, erserpoq.

- Inatsisissatut siunnersuutikkut Kalaallit Nunaanni isertitat BNP-mut uuttorlugit siunissami qaninnermi 12 mio. kr.-it tikillugit siunissamilu ungasinnerusumi 180 mio. kr.- appartissavai, kisitsisit taakku annertuumik nalorninartoqartut allassimavoq, nassuiaaserneqarsimallunilu:

- Piffissamili sivisunerusumi suliffissaaleqisut ikilissanngillat, tassungali taarsiullugu Kalaallit Nunaanni aningaasaqarnermi immikkoortuni allani suliffissaaleqisut ikilissallutik. Inuiaqatigiinni immikkoortuni allani sulisut ikilippata isertitat ikilissapput.

Qularnarnerulertoq

Siunnersuummi sammisat arlallit inuussutissarsiornikkut qularnartoqalertitsisinnaasoq erserpoq, tamannalu angallatinut aningaasaleerusussutsimut kinguneqarataannaavoq, ungasinnerusumullu akileraarutitigut isertitat ikileriaateqassallutik.

Atuaruk: Aalisarnermut inatsisissaq siusinnerpaamik 2018-mi akuersissutigineqarsinnaavoq

Isertitat annaasassat pineqartillugit isumaqalernarsinnaavoq inatsit akuerineqarnavianngitsoq. Inatsisissatulli siunnersuummi aalisaartut amerlasuut inuussutissarsiornermut nuutinneqarnissaat pingaaruteqartutut oqaatigineqarpoq.

- Inatisissatut siunnersuut aammattaaq Kalaallit Nunaanni inuiqatigiinni annertusiartortumik nalingiinnerup akiornissaa siunertaralugu suliniutitut aamma suliffissat qulakkeerneqarnissaat siunertaralugu suliniutitut aalisartullu isertitaqarnissamut periarfissaannik pitsanngorsaanertut isigineqassaaq. Taamaammat sinneqartoorutinik pisuussutinik inuiaqatigiit pigisaannit pilersinneqartunit aalisartut amerlanerit annertunerusumik pissarsinissaat siunertaralugu aalisakkanik pisuussutinik piginnittuunermut tunngatillugu naleqqussaanernik arlalinnik inatsisissatut siunnersuummi siunnersuuteqartoqarpoq, allassimavoq.

Allannguutissat pingaarnerit

Qulequttat pingaarutillit inatsimmut maanna atuuttumut kalluaasussat:

• Kalaallit Nunaata raajanik pisassiissutit agguarneri 43/57 procentimiit sinerissap qanittuani raajarniarnermut 50 procentinngorlugit aamma avataasiorluni raajarniarnermut 50 procentinngorlugit allanngortinneqassapput. Tassunga peqatigitillugu avataasiornermi angallatiniit sinerissap qanittuani angallatinut pisassiissutinit pigsat tuninissaannut periarfissat sukaterneqarput.
• Raajarniarsinnaanermut akuersissutint piffissamut killiligaanngitsut utertinneqarnissaat pillugu malittarisassat agguaasseqqinnissarlu Inatsisartut immikkut inatsisaanni kingungusinnerusukkut aalajangersarneqassapput. Siunnersuummi uani taamaallaat aalajangersarneqarpoq utertitsineq sivikinnerpaamik ukiunut tallimanut siumut nalunaaruteqarluni Inatsisartut inatsisaatigut pisinnaasoq.
• Misileraalluni aalisarnermut kisermaassisinnaanermut periuseq atuutilersinneqarpoq, tassani misileraalluni aalisarnissamut taamaalillunilu aalisakkanik sumiiffinnillu nutaanik misissuinissamut aalisartut aningaasaqarnikkut kajumissuseqartinneqalissallutik.
• Allaffissornikkut pillaammik akiligassiisarnissamut arsaarinnissamullu periarfissaq atuutilersinneqarpoq, tassunga ilanngullugu nalilinnik arsaarinninneq. Periarfissaq inatsisip atuuffiani tamani atuutilersinneqarpoq, taamaalilluni nalunaaruteqartarneq pisanillu tunisisarneq pillugu malittarisassanik unioqqutitsineq tunngavigalugu pillaammik akiligassiinissaq arsaarinninnissrlu allaffissornikkut aalajangerneqarsinnaallutik.