Ilisimatuut: Nunatta nammineq illersornissamut politikkeqarnera Danmarkip sungiuttariaqarpaa

Issittumi Piginnaasanik annertusaaneq naalagaaffeqatigiinni illersornissamut sillimaniarnermullu politikkip attanneqarsinnaasumik isumagineqarnissaa pillugu misissueqqissaarnermi nutaami atorneqarsimavoq.

Annertusaanissaq Danmarkimi folketingimi politikkerinit 2021-mi februaarip qaammataani saqqummiunneqarpoq, Savalimmiunilu aamma Kalaallit Nunaanni Illersornissamut aningaasaliissutissanik 1,5 milliarder koruuninik imaqarluni.

Ilisimatuut Sara Olsvigip (Ilisimatusarfik) aamma Ulrik Pra, Gadip (DIIS) misissueqqissaarnermi piginnaasanik annertusaanissaq minnerunngitsumillu kingusinnerusukkut Naalakkersuisut upernaaq suliniutip imaasa ilaanik qitiulluinnartunik itigartitsimmata paatsiveerussimaartumik ingerlatsisoqarsimanera erseqqissaassutigalugit saqqummiuppaat.

Taakku marluullutik arlalitsigut ajornartorsiuteqartoqarnerarpaat.

Tassuna ilanngullugu Danmarkimi politikkerit arfinillit suliassamik saqqummiussimmata, Lagtingimit Inatsisartuniillu oqaatigineqarpoq, nunani taakkunani marluusuni inatsisartut naammaginartumik peqataatinneqarsimanngitsut.

Peqaatinneqarnissaq siusinnerusukkut qulakkeerneqartassasoq

- 2021-mi apriilip qaammataani Inatsisartunut qinersisoqareersoq Kalaallit Nunaanni naalakkersuisunngortut nutaat erseqqissaassutigaat, annertusaaniarnerup imarisai akuersaarneqannginneranni kalaallinit misissoqqissaarneqaqqaassasut, ilisimatuut allapput.

Illersornissamut sillimaniarnermullu politikki danskit akisussaaffigigaluaraat, Folketingimi aalajangiiffigineqartut, Savalimmiuni Kalaallillu Nunaanni atuutsinneqalertassanngillat, nunat taakku marluk akuersiteqqaartinnagit.

- Atortulersuutit pillugit isumaqatigiissusiornerup ingerlar­ nga qimerlooraanni, nalunanngilaq isumaqatigiissut Atlantikup Avannaa ilanngullugu attanneqarsinnaassap- pat, taava Kalaallit Nunaata Savalimmiullu isumaqataa­ lersinniarneqarnerat siusinnerusukkut qulakkeerniagas- saasoq – itinerusumillu tamanna sammineqartariaqartoq, ilisimatuut taakku marluk inerniliipput, nangillutillu:

- Danmarkimi naalakkersuisut Atortulersuutit pillugit isumaqatigiissummi ilanngunneqartut pillugit, nunatsinni naalakkersuisut allanngorartut oqalliseqatigisarsimavaat. Taamatulli akuutitsiniarneq kittaartumik pisarsimavoq aamma aalajangiiniarnerup qanorpiaq ingerlsimanera paasiuminaappoq, isumaqatigiissullu Inatsisartunut pisussaaffiliinani.

Tutsuiginassutsimut ajornartorsiutaasoq

aalakkersuisummi Inatsisartunik akuutitsinissartik inatsisit naapertorlugit pisussaaffiginngilaat, Danmarkimili naalakkersuisut Folketingip Uderigspolitisk Nævnian- nut akisussaasuullutik.

- Tamanna Kalaallit Nunaanni demokratii kisiat eqqarsaatiginngikkaluarlugu ajornartorsiutaavoq. Atortulersuutit pillugit isumaqatigiinniarsimanerit aamma takutippaat, Danmarkimi illersornissaq pillugu aalajangersaasarnerit attanneqarsinnaanerat ajornakusoortoq. Tamatuma kingunerisinnaavaa Danmarkip Kalaallillu Nunaata illersoqatigineqarsinnaasutut tatigineqarsinnaanerisa apeqquserneqarsinnaanerat, ataatsimut illersornissamut sivisunerusumik atasinnaasunik tunniussisinnaanngippata, ilisimatuut allapput.

Taamatut nalorninartorsiornerup naggataagut kingunerisinnaavaa Issittumi sillimaniarnikkut suli annerusumik najummatsernartoqalernera.

Ilisimatuut misissueqqissaarnermut atatillugu imatut kaammattuuteqarput:

• Kalaallit Nunaat nunanut allanut tunngasutigut periusissiortariaqarpoq, naalagaaffiit pissaanilissuit Nunatsinnik Issittumillu soqutiginninnerisa kinguneranik nalornisoorutaasinnaasut isummerfigalugit.
• Danmarkip Kalaallit Nunaata sillimaniarnikkut illersornissakkullu nammineerluni nalilersuinera, soqutigisaqarnera isumaqarneralu sungiuttariaqarpaa.
• Danmarkimi ilersornissaq pillugu isumaqatigiissutit, piviusumik naligiinnermik, ataqqeqatigiinnerlu tunngavigalugit Naalakkersuisunik Inatsisartunillu akuutitsisumik, tunngaveqartariaqarput.
• Inatsisartut Naalakkersuisullu sillimaniarnermut illersornissamullu tunngasutigut ilisimasaminnik annertusaasariaqarput.