Ilisimatusarneq: Norskit kalaallillu illui assigiissuteqangaatsiartut
Norgemi Finnmarkimi illut aamma nunatsinni illut 1950-ikkunni '60-ikkunnilu sanaartorneqartut assigiissuteqangaatsiarput. Qanoq atassuteqarnersut ilisimatuut maanna misissorpaat.
Illut qaliallit aappalaartut, sungaartut, tungujortut qorsorpaluttullu akuttoqatingiissaartut.
Illut taama ittut nunatta nutaanngorsarneqarnerani 1950-60-ikkunni sanaartorneqarput, maannalu amerlangaatsiarlutik. Illut taama ittut Norgep avannaani aamma takussaapput. Finnmarkimi sorsunnersuup kingorna nunap ineriartorteqqinneqarnerani illut sanaartorneqartut aamma assigai.
Dansk Institut for Internationale Studier, Norgemi Nord Universitet aamma Ilisimatusarfik suleqatigiillutik Norgemi nunatsinnilu illut qisuusut sanaartorneqarnissaannut isumassarsiamik avitseqatigiissimanersut misissuleruttorpaat.
Videnskab.dk-mi Forskerzonen taama allappoq.
Norgemiit isumassarsiaq
- Nunatsinni illut norskit inuiaqatigiinnik pilersitseqqinniaaneranni illulianut sooruna taama assigutingisut? Tamanna suli misissorparput. Misissuinerilli siulliit takutippaat Kalaallit Nunaanni illut sanaartorneqarnialermata, Norgep avannaani illulioriaatsip qanoq ittuussusaa isumassarsiorfigineqarsimasoq, videnskab.dk-mi Forskerzonenimi ilisimatuut allapput.
Misissuinerit allat takutippaat sorsunnersuup aappaata kingorna danskit norskillu socialdemokraatii immikkoortuni assigiinngitsuni suleqatigiittarsimasut. Illuliortiternissanilu suleqatigiissinnaanerat taamaammat tupinnassanngitsoq, ilisimatuut allapput.
Ileqqut puigorneqartut
Norgemi aamma nunatsinni sorsunnersuup aappaata kingorna illuliortiternerit Naalagaaffiit Peqatigiit uteriisaarnerannit aallaaveqarput. Inuiaqatigiit tungiuinermi atugaasa pitsanngorsarnissaat anguniarneqarsimalluni.
Kalaallit Nunaanni illuliortiternermi atukkat pitsanngorsarneqarput. Illuliortiternermili ileqqut inooriaatsillu puigorneqarluinnarput.
Nunatsinni illuni inoqutigiit kinguaariillu amerlasuukkaarlutik ineqatigiittaraluartut, ilaqutariinnut ataatsinut naammattunik maanna illoqarpoq:
- Oqartussanit pingaartumik kissaatigineqarpoq inoqutigiit ataatsimut siniffigisartagaat illeq atorunnaarsinneqassasoq. Tuniluutsitsisutut arlalinnillu atoqateqartarnermut attuumatinneqarsimammat, ilisimatuut videnskab.dk-mi allapput.
Toqqortaatini misissuinerit takutippaat Norgemi Finnmarkimi inuiaqatigiit illuliortiternermi aamma tusarniarneqarsimanngitsut.