Danmark inatsisitigut ataataqanngitsunut taarsiinissamut itigartitsivoq
Kalaallit Nunaanni inatsisitigut ataataqanngitsut sinnerlugit oqaaseqartartup, danskit naalagaaffiata tasarsiinissamut itigartitsinera pakatsissutigaa.
Danskit naalagaaffiat kalaallinut 26-nut inatsisitigut ataataqanngitsunut taarsiinissamut itigartitsivoq, suliaq pisoqalereersimammat.
Taakku eqqartuussissuserisuat, Mads Pramming, sisamanngornermi KNR-imut ilisimatitsivoq.
- Naalagaaffik pinngitsuutinneqarusulluni kukkussuteqarsimananilu akissuteqarpoq. Taamaammat taarsiissuteqarnissamut pissutissaqanngilaq, eqqartuussissuserisoq oqarpoq.
Kalaallit Nunaanni inatsisitigut ataataqanngitsut 26-t ilaat, Klaus Frederiksen, tallimanngormat pakatsilluni oqaluttuarpoq. KNR-imut taama oqarpoq.
Tamatuma peqatigisaanik itigartitsineq tupaallaatiginnginnerarpaa, danskit naalagaaffiata eqqartuussivitsigut suliarineqarnissaanik pinngitsoortitsiniarnissaa naatsorsuutigisimagaluarpaa.
Anneruniarneq ataqqinninnginnerlu
Tamatuma saniatigut danskit naalagaaffiat ”anneruniarnermik”, ”ataqqinninnginnermik” aamma ”innuttaasunut killuussisoq” oqaatigaa.
Inatsisitigut ataataqanngitsut danskit naalagaaffiat siorna eqqartuussivimmi sassaqquaat. KNR-ip ilanngutassiaa naapertorlugu, taakku ilaqutaqarnissamut pisinnaatitaaffitsik innarlerneqarsimasoraat.
Taakkulu tamarmik immikkut 125.000 koruuninik taarsiiffigineqarnissaminnik piumasaqaateqarput. Aningaasat katillugit 3.250.000 koruunit pineqarput.
Kalaallit Nunaanni meeqqat kalaallit tuusintilikkaat katisimanngitsunit qitornartaarineqartut 1900-kkut ingerlaneranni inatsimmit ataataminnut attaveqarnissamut aporfeqartinneqarput.
Ilungersorneq taamaatinneqanngilaq
Inatsisip allanngortinneqarnissaata tungaanut meeqqat ataatavimminnik ilisimanninnissamut pisinnaatitaaffeqaratik peroriartorput, taamaammat aamma kingornussinissamut ataatamilu naggataannik naggateqarsinnaanermut pisinnaatitaaffeqanngillat. Tamanna Kitaani 1963-imi pivoq, Kalaallit Nunaatalu sinnerani 1974-imi.
KNR-ip ilanngutassiaa naapertorlugu, Børne- og Socialministeriet-miit 2016-mi nalunaarusiami erserpoq piffissami 1911-miit 1974-imut Kalaallit Nunaanni inatsisitigut ataataqanngitsut inuit 8000 missaanniittut. Nalunaarusiaq taanna naapertorlugu 2016-imi inatsisitigut ataataqanngistut 5000 missaanniipput.
Taarsiiffigineqarnissamut ilungersuuteqarneq taamaatinneqanngitsoq, Klaus Frederiksen KNR-imut oqarpoq.
Inatsisitigummi ataataqanngitsut danskit naalagaaffiat inuit pisinnaatitaaffiinik unioqqutitsisimasoq isumaqarput, suliallu eqqartuussivimmi suliarineqarnissaanut piareersimapput.