Blok 5-imut eqqaaniut: Eqqaamanissarput pingaaruteqarpoq

Arfininngorneq martsip 14-at 1970, nalunaaqutaq 12:02.

Nuup oqaluttuarisaanerani ajunaarnersuit annersaata pisimaneranit ukiut 50-inngulerput. Ullormi tassani inissiarsuit sanaartorlugit naammassilersuni gasimik aniasoqarneranit qaartoortoqarujussuarpoq aseruatitertoqarujussuarluni. Ajutoornermi inuit aqqanillit ajunaarput.

Inissiarsuit naammassilerlugit sanaartorneqartut qaartoortoqarneri aviisip AG-ip taamani ima allaaseraa:

"Arfininngormat ullup qeqqa qaangitsiaraa Nuup ilarujussua sajuppillatsinneqarpoq qaartoornersuarmit. Inuppassuit qanngorpallassuaq tusarpaat sajuppillannersuarlu malugalugu, tupigusuutigaallu sakkortussusia. Takunnittut quarsaaqaat, ajunaarnersuarmi upperinerluunniit ajornaqaaq. Illorsuaq cementimik sanaaq saviminermik qerattaqqutilik, pingasunik quleriik inunnullu untritilinnut arlaqartunut inissalik qangattaanneqarpoq, isallunilu nallukattanit illunnguusiartullusooq ".

Sådan så blok 5 ud efter eksplosionen den 14. marts 1970. Ni omkom under ulykken, to døde senere af deres kvæstelser.

Arkivbillede

- Ajutoornermi ajunaartut eqqaamanissaat pingaaruteqarpoq. Sanasuupput, Nunatsinnukartut inissialiuukkiartorluta. Inuusuttuupput inuunermi pitsaasunik naatsorsuutigisaqarlutik, illerfimmiillutilli angerlartinneqarput. Eqqaamasariaqarpagut, Erla Vinther, ajunaarsimasut aqqanillit pillugit eqqaaniummik pilersitsissalluni ukiuni arlalinngortuni suliniuteqarsimasoq oqaluttuarpoq.

Ulloq inuunermik allannguisoq

Ajutoorujussuartoqarnera Erla Vintherip inuuneranut aamma allannguivoq.

Ataataa blok 5-imi piffissami tassanerpiaq sulivoq. Ullup qeqqatali missaani nerisassarsiniartussaagami, biilerluni ingerlalluni.

- Taava qanngorpallassuaq tusaavarput. Inuit nilliapput blok 5-imi qaartoqarsimasoq. Taamani qulinik ukioqarpunga, quarsaarujussuarlungalu. Nalunngilarami ataataga taakani sulisoq. Ataatamma kingorna oqaluttuuttarpaatigut anaanarput pissutaalluni nammineq annassimalluni. Anaanatta peqqusimavaa nerisassarsiniaqqullugu, ulloq inuunermik allannguiffiusoq pillugu Erla Vinther oqaluttuarpoq.

Inuunermi suliassaq

Eqqaaniutip napparneqarnissaanut sivisungaatsiartumik sulisoqarpoq. Erlap ataataa ajutoornermi annattunut ilaavoq, eqqaaniummillu pilersitsisoqannginnera eqqumiigiuarsimavaa. Ataataa 1998-imi toquvoq, Erlalu aalajangerpoq qimangaasunut annassimasunullu suliniummik aallartitsisoqassanngippat nammineerluni suliaqartariaqarluni.

- Pingaaruteqaqimmat. Ajunaarneq taamatut aamma inuttut suliarineqarsinnaavoq. Taamani ajornartoornermi pinasuartumik ikiorsiisoqarneq ajorpoq, qimangaasullu ilaat inuunermi sinnera ikilerneqaateqarlutik annaasaqarnermi aliasupput. Maanna pisup qaangiussimanera misigissavaat, oqaluttuarpoq, oqarlunilu martsip 14-ani eqqaaniutip saqqummiunneqarnerani ajunaartunut ilaqutaasut annattullu ikinnerpaamik 28-it Nuummukassasut peqataajartorlutik.

- Eqqaaniut allanarluinnartumik pinnersarneqarsimasoq oqaatigisinnaavara.

Eqqaaniut granittimit sanaajuvoq, Danmarkimilu suliarineqarsimalluni.

- Ajunaartut aqqanillit aqqi ujaqqamut allattorneqarput. Ujarallu Danmarkimi suliarineqarpoq, ajunaartut Danmarkimeerlutillu Savalimmiuneersuummata, Nunatsinnut suliartortuullutik. Nunatsinnukaramik naggammik angalapput, Erla Vinther oqarpoq.

Oqaluttuarisaaneq paarineqartariaqarpoq

Erla Vintherip blok 5-imi ajunaarneq pillugu paasissutissanik katersiniarluni ukiut arlallit misissuisariaqarsimavoq. Tupaallaatigisaanik Danmarkimi Naalagaaffiup allagaateqarfiani aamma nunatsinni Nunatta allagaateqarfiani, ajunaarneq pillugu paasissutissat amerlanngillat, naak Naalagaaffiup Politiviinit inuit aqqaneq-marluk ajunaarneq pillugu paasiniaajartorlutik peqataasimagaluartut.

- Allagaateqarfimmi akisussaasoqartariaqarpoq sulianut naammassereersimasunut akisussaasussamik. Ukiummi 50-it qaangiuppata susoqassava? Oqaluttuarisaaneq puigorneqartariaqanngilaq, paarineqartariaqarlunili, qimagaasummi kingulissattalu oqaluttuarisaanerup paasisaqarfiginissaanut periarfissaqartariaqarput, aamma ukiut 50-it qaangiutereeraluarpataluunniit, naggasiillunilu oqarluni ilaquttani ikinngutinilu misissuinermini tapersersuiuarsimammata qujassutissaqarfigilluinnarlugit.