Avatangiisinut siunnersortit Kuannersuit pillugit: Sumiiffimmi misissuisoqarnerusariaqarpoq

Aarhus Universitetimi Nationalt Center for Miljø og Energi (DCE) aamma Pinngortitaleriffik Kuannersuarni aatsitassarsiornissamut atatillugu tusarniaanermut akissuteqarsimapput.

- Aatsitassarsiornissaq pillugu nalunaarusiat nalilersortuarsimavavut, tusarniaanermullu akissuteqarnitsigut avatangiisinut kinguneqaataasussat naatsumik saqqummiunniarsimallugit aamma immikkut misissorneqartariaqartut ukkatarisimallutigit, DCE-mi ilisimatusartut ilaat Christian Juncher Jørgensen oqarpoq.

Pingaarnertut oqaatiginiagaq tassaavoq, sumiiffinni pineqartuni arlalinni misissueqqittoqartariaqartoq, Greenland Mineralsip eqqarsaatersornerinnarmik nalilersuisimaneq tunngavigalugu VVM pillugu nalunaarusiamini inerniliussimasaanut tunngatillugit.

Uppernarsaatit amigaataasut

Assersuutigineqarpoq tailingsinut inissiivissaq hydrogeologiskiusumik misissuiffioqqaarsimasoqr.

- VVM-imi ilimagineqarpoq, qaqqaq pitarneqarsinnanngitsoq, tassa imeq arlaatigut kuunnavianngitsoq. Taamaammat inerniliunneqarsimavoq mingutsitsineq siaruaannavianngitsoq. Taamatut ilimasuutqartoqarsinnaavoq, aalajangersimasumilli isummertinnani uppernarsarneqarsinnaasariaqarpoq, erngup qaqqap taamatut ittup quppaasigut kuuttannginnissaa, Christian Juncher Jørgensen itisiliivoq.

Tusarniaanermut akissummi pingaartinneqartoq alla tassaavoq, Naalakkersuisut avatangiisinut sunniutissatut aalajangiunneqasimasut qaangerlugit ajoqusiisoqannginnissaa qulakkeerniarlugu suliamik peqqissaarussillutik nakkutiginnillutillu misissuisarnissaat.

- Tassa sanaartornerup, ingerlatsinerup matusinerullu nalaani imaq nunalu aamma uumasut naasullu mingutsinneqarsimannginnersut misissorneqatassapput. Matumani qulakkeerniarlugu isumaqatigiissutaasimasut tamarmik malinneqarnissaat aamma avatangiisinut sunniutaasussat nakkutiginiarlugit minnerpaaffianiitinniarlugillu isumaqatigiissutaasimasut mainneqarnissaat, taanna oqarpoq.

Suliassaq avatangiisinut kingunerluuteqanngitsumik ingerlanneqarsinnaasoq

Christian Juncher Jørgensenip erseqqissaatigaa, tamatumunnga atatillugu Naalakkersuisut suliamik nakkutiginninnissamut nakkutilliinissamullu isumalluuteqarlutillu piginnaasaqartariaqartut.

BAT aamma BEP

BAT tassaavoq avatangiisinut tunngatillugu teknologiitut pitsaanerpaatut isigineqartoq. Taanna EU-mit aalajangersarneqarsimavoq. BAT oqaasiuvoq savitooq, teknologiip ineriartornera naapertorlugu ineriartortartoq.

Taanna tunngaviusumik piumasaqaatinut ilanngunneqakkajuttarpoq, tassa sulifeqaffiit BAT piffissami pineqartuumi atuuttoq naapertorlugu ingerlatsinitik nutartertuartartussaavaat.

Pissarsiffik: DCE

DCE/Pinngortitalerffik naliliipput, Kuannersuarni suliniut BAT-ip BEP-llu ingerlatsinerni tamani atorneqarnerisigut avatangiisinut annertuumik sunniuteqanngitsumik ingerlanneqarsinnaassasoq, tassaVVM pillugu nalunaarusiami allaaserineqarsimasunut sanilliullugu.

Inatsisitigut aalajangersagaavoq avatangiisinik pitsaanerpaamik atuisoqartassasoq (BEP) aamma teknologii pissarsiarineqarsinnaasoq pitsaanerpaaq atorneqartassasoq (BAT)

DCE Pinngortitalerfillu tusarniaanermut akissumminni allapput, ilaatigut pisariaqartinneqassasut:

Narsarmiut imeqarfiisa tamarmiusut pinngoqqaatinik radiop qinngornertalinnik nalinginnaasumik akoqassusianik annertunerusumik misissuinissaq.

Piiaaffissami Narsamilu nalinginnaasumik pujoralaat radiop qinngornerinik akoqassusiannik annertunerusumik misissuinissaq.

Narsami illut iluini silamilu nalinginnaasumik radoneqassutsimik nakkutiginninnissaq.

Piiaaffissaasinnaasumi Narsamilu qinngornernik gammanik nalinginnaasumik peqassutsimik nakkutiginninnissaq.

Ilua kangerluata Ikersuullu imartaanni naasut uumasullu avatangiisiisa qanoq issusiat pillugu nassuiaat pitsanngorsagaq suliarineqartariaqassasoq.

Tusarniaassutigineqartut tusarniaanermullu akissutit nassaarineqarsinnaapput UANI