Aningaasaateqarfik Novo 382 mio. koruuninik Kalaallit Nunaannut tunniussiniartoq
Novo Nordisk Fonden Kalaallit Nunaanni sukkornermik nappaateqartarneq inooriaatsimullu attuumassutilimmik nappaateqalertarneq akiorniarlugit 382 millioner koruuninik aningaasaliissuteqarniarpoq.
Kalaallit Nunaanni Steno Diabetes Centereqalernissaanik pilersaarut sivisuumik suliarineqarsimavoq. Maannali tamanna piviusunngortinneqalerpoq. Novo Nordisk Fonden aalajangersimavoq, ukiut qulit tulliuttut ingerlaneranni katillugit 382 millioner koruuninik aningaasaliissuteqarniarluni, aningaasaaqateqarfik Namminersorlutillu Oqartussat ataatsimut tusagassiorfinnut nalunaaruteqarnerminni oqaatigaat.
Nutaarsiassatsialak takkuppoq coronap tuniliuunneraneratigut nunarsuarmi tamarmi peqqinnissatigut, pissusilersuutitigut aningaasaqarnikkullu artorsartinneqarnermi. Qularutissaanngilarli inooriaatsimut attuumassuteqartumik nappaataalersartut inuigaqatigiinnut nutaaliaasunut aningaasarpassuarnik naleqartarnerat, coronavirusimullu sanilliullugu toqussutaanerusarnerat.
Novo Nordisk Fondenimit anguniarneqarpoq, sukkornermik nappaateqalersinnaanerup nappaataasartullu allat, soorlu KOL aamma aap naqitsinerata qaffattarnerata pinaveersaartinneqarnerisa nukittorsarneqarnissaat kiisalu nappaatinik pineqartunik, ullumikkut inooriaatsimut, soorlu pujortartarnermut, nerisaqarnermut timersorpallaannginnermullu attuumassutilinnik katsorsaasarnerup nukittorsarneqarnissaa.
Anguniagaq
- Katsorsaaveqarnikkut anguniarneqarpoq, nunami tamarmi inuit sukkornermik nappaatillit aamma inooriaatsimik pissuteqartumik aalajangersimasumik nappaatillit tamarmik peqqissusaasa inuunerannilu naleqartitaasa pitsanngorsaaffigineqarnissaat kiisalu ataqatigiissumik katsorsaasoqartalerissaa, aningaasaateqarfimmit ilisimatitsissutigineqarpoq.
Katsorsaavissaq nutaaq Nuummi qatserisartoqarfiup maanna toqqammavigisaani pilersinneqassaaq, Dr. Ingridip Napparsimmavissuanut qanittumi. Sanaartorneq 2024-mi naammassineqassasoq naatorsuutigineqarpoq, naammassineqarnissaatalu tungaanut Nuummi ininik attartortoqarallassalluni.
Peqqissutsimut Naalakkersuisup Martha Abelsenip, isumaqatigiissuteqarneq nuannaarutigilluinnarpaa:
- Suleqatigiinnikkut matumuuna nunatsinni peqqinnerulernissamut annertuumik alloriarnissarput qularinngilara. Peqatigiilluta nappaatit atugaanerisa annertusigaluttuinnarunnaarlutik unitsinneqarnissaat taamaalillutik sukkornermik, pualluummik KOL-imik aallu naqitsinerata qaffasippallaarneranik nappaateqalersartut- ajoraluartumik innuttaaqatsitsinnik amerliartuinnartunik naalliutitsisut - ikilisinnissaat neriuutigalugulu upperaara.
Inuit 9.300-t eqqugaassasut
Ullumikkut inuit 6.500-t missaanniittut sukkornermik, KOL-imik aalluunniit naqitsinerata qaffassimaneranik nappaateqarput, kisitsisillu taakku 2030-mi 40 pct.-imik qaffallutik 9.300-nngorsimanissaat naatsorsuutigineqarluni, tassa piffissaagallartillugu iliuuseqartoqanngippat Kalaallit Nunaanni peqqinnissaqarfik annertuumik tatineqassaaq.
Lars Rebien Sørensen, Novo Nordisk Fondenip siulersuisuini siulittaasoq, suleqatigiinnissamut neriuuteqarluarpoq:
- Nutaamik iliuuseqarniarneq, nunatsinni sukkornermut nappaatinullu allanut inooriaatsimik patsiseqartunut tunngatillugu ilisimatusarnermut, nakorsaanermut, pitsaaliuinermut ilinniartitaanermullu, annertuumik kivitsinissamut assissaqanngitsumik periarfissiivoq. Taama nappaateqalersartut ikinnerulersinnissaat nappaateqartullu sivisunerusumik uumasinnaanissaat naleqarnerusumillu inuuneqarnissaat ilungersuullugu anguniagaraarput.
Qitiusumik atorneqartussaq: Telemedicin
Katsorsaavimi suliaqarnermi telemedicin tunngaviussaaq, nunami isorartuumi kikkut tamarmik internet aqqutigalugu katsorsaaviup neqeroorutaanut ilaatinneqarniassammata.
- Telemedicin aqqutigalugu aamma innuttaasut nappaataasa suussusersineqarsinnaanerat misissorneqartarnerallu annertusarneqassaaq, taamaalilluni siunissami napparsimasut Nuummukartinneqartariaqartut ikinnerulersinneqassapput imaluunniit immikkut ilisimasallip napparsimasut illoqarfigisaanut nunaqafigisaanulluunnit tikinnissaanut utaqqisariaarutissallutik, tusagassiorfinnut nalunaaruteqarnemi oqaatigineqarpoq.
Najoqqutassiaq katsorsaaviup suliassaanik nassuiaatitalik, Novo Nordisk Fondenip Namminersorlutik Oqartussat, Peqqinnissaqarfik, Ilisimatusarfik kommunillu qanamut suleqatigalugit suliarisimavaa.
Aningaasalersuineq
Sukkornermik. KOL-imik aallu naqitsinerata qaffassimaneranik nappaatilinnut ullumikkut neqeroorutaasunut suliaqartarnernullu aningaasalersuisarnerit Namminersorlutik Oqartussat allanngortinnagit ingerlatiinnassavaat. Novo Nordisk Fondenip ilassutitut suliassat ilaat, nunami tamarmi peqqissaavinni telemedicinut atortussat nutaat kiisalu Nuummi katsorsaavimmik nutaamik pilersitsinissaq aningaasaliiffigissavai.
Kalaallit Nunaanni Steno Diabetes Centerimik pilersitsinissamut aningaasaliissuteqartoqarpoq, Novo Nordisk Fondenip Danmarkimi regionini tallimaasuni tamani katsorsaavinnik Stenonik pilersitsinissamut 2016-imi 7,4 mia. koruuninik aningaasaliissuteqarnerata kingorna.