5. klassimi ingerlalluarsimannginneq ukiut tallimat qaangiunneranni karakteeritigut takuneqarsinnaasarpoq

Meeqqat inuusuttullu ilaat nuannaalivinngisaannarput.

Ernummatissaqartaqaat, toqqissisimasanngillat immaqalu kammalaateqarpallaaratik. Meeqqat atugarliortut inuunerminni kingusinnerusukkut tarniluuteqarlersinnaapput, misissuisimanerit tamanna takutippaaat.

Taamatut ajoquteqalertoqartarnera danskit meerartaasa inuusuttortaasalu tallimararterutaannik kisimi eqquisanngilaq, Videnskab.dk allappoq.

Meeqqat aqqanilinnik aqqaneq-marlunnillu ukioqarlutik atugarliortut Meeqqat Atuarfiannit angusarissaarpallaaratik soraarummeertarput, tassani qarasarinnerat inuttullu atugaat eqqarsaatigissagaanni angusarissaanerusinnaagaluarlutik.

Danskit misissuisimanerannik kingullermi taamatut inerniliisoqarpoq.

Siusissukkut ikiorsiineq iluaqutaasinnaasoq

Misissuinermi meeqqanut 2.015-inut 2000-imi inussunngorsimasunut angajoqqaat, meeqqat tarnikkut atugaat pillugu apeqqutit akissutissaannut immersugassaq ‘The Strenghts and Difficulties Questionnaire (SDQ)’ immersorsimavaat.

Angajoqqaat meeqqamik pissusilersuutaannut tunngatillugit apeqqutit katillugit 25-t akissuteqarfigisimavaat. Assersuutigalugu isummerfigisimavaat, meerartik:

Toqqissiveqanngitsuunersoq, aallaamasuunersoq piffissamilu sivisuumi eqqissisimasinnaannginnersoq

Niaqorlunnerarlutik, naarlunneararlutik merianngunerarlutilluunniit naammagittaalliukulaarnersut

Videnskab.dk-mi paasisaqarfiginerujuk: Ilisimatooq: Atuarfiup atuartut tamaasa imatut peqataatilersinnaavai.

Meeraanermi atugarliorsimaneq imaaliinnaq qaangerneqarsinnaanngilaq, atugarliortuarnermik nassataqarsinnaavoq meeqqallu ineriartorneranut sunniuteqarsinnaalluni, ilisimatuut inerniliipput.

- Meeqqat atugarliortut siusissukkut paasisartuugutsigu piffissaagallartillugu ikiorsinnaasavavut, immaqalu kingusinnerusukkut ajorluinnartumik tarniluuteqalersinnaanerat pinngitsoortissinnaallugu, Rasmus Trap Wolf, Region Hovedstadens Psykiatrimi aamma Syddansk Universitetitimi ph.d-nngorniartoq Videnskab.dk-mut oqarpoq.

Meeqqat ikiorserneqarsimanngitsut

Misissuisimanerup kingulliup uppernarsarpaa, immersugassaq SDQ atorlugu meeqqat pitsaanerusumik inuuneqalernissamut ilisimasalinnit ikiorserneqarnissamik pisariaqartitsisut nassaarineqarsinnaasut, asmus Trap Wolf oqarpoq.

Misissuinermili aamma paasineqarpoq, 5. klassimi atuartut atugarliortupilussuit naammaginartumik ikiorserneqarsimannginnertik pissutigalugu 9. klassimi karakteerilussutigilersaraat.

Meeqqat ilaasa ajornartorsiutitik annertoorujussuanngoraangata aatsaat ikiorserneqarsimanertik pissutigalugu tarnip pissusaanik ilisimasalimmut tarnilluunniit nakorsaannut innersuunneqaatigisimavaat.

Videnskab.dk-mi paasisaqarnerugit: »Klassimi atuarfiusumi nukappiaqqat pissusilersuutigisartagaat allanngortissavarput« (Vi skal ændre drengekulturen i klasseværelset)

- Misissuineq soqutiginarlunilu pingaaruteqarpoq, meeqqat atugarliortut aaqqissuussaasumik siunnerfeqartumillu iliuuseqarfigineqarsimannginnerat takutissinnaammagu aamma immersugassaq SDQ aqqutigalugu meeqqat ikiorserneqarnissamik pisariaqartitsisut nassaarineqarsinnaammata, Carsten Obel, Aarhus Universitetip Institut for Folkesundhediani meeqqat tarnikkut peqqissusaanni professori oqarpoq.

Alloriarneq siulleq: Stresserunnaartitsineq

Meeraq artorsaatiminik nammineerluni nammataqaranilu akisussaasutut misigisimassanngilaq, taamaammat pingaaruteqarpoq inersimasut meeqqamut tunngatillugu iliuuseqarnissaat. Marlunnik siunnerfeqarlutik sulisariaqarput, Carsten Obel oqarpoq:

- Aaqqiissutiginiarneqakkajuttarpoq, meeqqat avatangiisaani stressertitsilersartut annikillisinniarneqarnerannut peqatigitillugu meeqqap ulluinnarni unammilligassarisartagaanik qaangiiniarnermi atorneqarsinnaasutut uppernarsarluagaanerpaat atorlugit meeqqap taassumalu ilaqutaasa sullinniarneqarnerat.

Rasmus Trap Wolfip suleqataasalu meeqqanut pissusilersornermikkut ajornartorsiutilinnut, annilaanngateqartunut nikallungarujussuartunullu neqeroorutaasartup sunniutigisartagai maannakkorpiaq misissorpaat. Neqeroorut, Mind My Mind, tassaavoq eqqqarsartaatsikkut katsorsaneqarnissamut neqeroorut kiisalu meeqqanut angajoqqaanullu immikkut aaqqissuussamik pilersaaruteqarnissaq.