Sermersuarmi atomip qinngornerinik ulorianartunik aniatitsineq

Imikoq radiop qinngornerinik ulorianartunik akulik 178.000 liiteri Sermersuarmut iginneqarsimavoq.
Taamatut oqarpoq Jonas Faber, Canadami najugalik, taassumalu USA-p Nunattalu akornanni pissutsit kiisalu Nunatta sakkutooqarnikkut oqaluttuassartaa ukiorpassuarni soqutigisarisimavaa. Paasissutissiissutini pissarsiarisimavai amerikarmiut sakkutoorisimasaannit, 1960-ikkunni 1970-ikkunnilu Thule Air Basemi sulisimasunit.
Aamma atuaruk: Nunatsinni atomip nukinga Danmarkimi nipangiunneqartoq
– Amerikarmiut sakkutuuisa imeq radiop qinngorneranik ulorianartumik akulik 200.000 liiteringajak Sermersuup ataanut igissimavaat. Taanna tassaavoq Kalaallit Nunaata Tjernobyl-ia, Jonas Faber Sermitsiaq.AG-mut oqarpoq.
– Atomip qinngorneranik ulorianartumik ajnaarnersuuvoq Ukraine-mi Tjernobyl-imi Japanimilu Fukushima-mi ajunaarnersuarnut assersuunneqarsinnaasoq, Jonas Faber oqarpoq.
Salinneqarsinnaanngitsoq
– Camp Century-mi mingutsitsineq salinneqarsinnaanngilluinnarpoq, ukiullu tusintit arlalippassuit ingerlaneranni radiop qinngorneranik mingutsitsineq pinngortitap nungutissavaa, Jonas Faber oqarpoq.
Amerikarmiut atomreaktorinik arfinilinnik pilersitsisimapput Kalaallit Nunaanniittumut assingusunik. Ataaseq Sikuiuitsumi Kujallermiissimavoq. Reaktorimi tassani ajutoortoqaqattaartarsimavoq, sakkutuujusimasunillu ajutoornerit nalunaarutigineqartarsimapput, Jonas Faber oqaluttuarpoq.
– Tupinnaraluartumilli Kalaallit Nunaannit ajutoornernik nalunaaruteqartoqarneq ajorpoq. Ataasiarlunili nalunaarutigineqarsimavoq kemikaliamik radiop qinngorneranik ulorianartumik suujunnaarsitsisinnaasumik Sermersuup ataani atomreaktori kaajallallugu kueraasoqarsimasoq. Tamannalu takutitsivoq qanoq pisoqarsimassasoq, Jonas Faber oqaluttuarpoq, paasissutissallu aaqqissuisoqarfimmut nassiuppai, folketingimut ilaasortap Doris Jakobsenip, Siumut, nunanut allanut ministerimut Villy Søvndalimut, SF, apeqqutaa atuareerlugu.
Atomreaktori sorsunnerup nillertup nalaani 1959-imi pilersinneqarpoq ukiunilu arfineq-marlunni atuulluni. Camp Century pisortatigoortumik ilisimatusarfiusimavoq, sulisut amerikarmiut ulloq unnuarlu tassaniittarlutik. Nakkutilliiffissuaq taanna ilaatigut attaveqarnermut centereqarpoq, igaffeqarluni, nerisarfeqarluni, errorsisarfeqarluni, allakkeriveqarluni pisiniarfeqarlunilu.
Camp Century pillugu filmiliaq akunnerup affaanik sivisussusilik takusinnaavat linki una atorlugu