USA’p ambassadørianik attaveqaqateqartarsimanerup misissuiffigineqarnissaa danskit naalakkersuisuisa itigartippaat

Marloqiusamik iliorneq/paatsuuinerit taakkuussapput pinasuartumik aataatsimiigiaqqusilluni apeqqarissaarnissami pingasunngorneq januaarip 19-ianni oqallisigineqartussat, imaanngitsoq Kalaallit Nunaat aqqusaarlugu CIA’p tigusanik angallassisarsimanera. Tallimanngornermi januaarip 14-ianni nunanut allanut ataatsimiititaliap, Wikileaksimeersut pappiaqqat aviisip ullormut saqqummersartup Politikenip sammisai pillugit, ataatsimeereernerani oqaaserineqartut tunngavigalugit oqallinneq pinartoqarnavianngilaq.

- Pappiara Wikileaksimeersoq soqutiginarpoq, kisianni uppernarsaatitut atorneqarsinnaanngilaq. Soqutiginartua tassaavoq amerikamiut ambassadøriata USA-mut nalunaaruteqartarnermini pissuserisarsimasai, Lars-Emil Johansen, Siumut, oqarpoq.

Taamatut naliliineq Christiansborgimi nipaajuarpoq, tassani politikerit naammagiinnartariaqarpaat siornatigut CIA’p tigusanik timmissartuussisarsimanerinut paasissutissat amerikamiut tunniukkumanngimmatigik.

Wikileaksip saqqummiussaasa imarisaat amerikamiut nalunaaruteqartarsimanerat tunngavigalugu danskit naalakkersuisui marloqiusamik iliortarsimanerat, danskit naalakkersuisuinit tunngaviusumik oqaaseqarfigerusunneqanngillat.

Aammattaaq Socialdemokraterne pappiaqqat Wikileaksimeersut ingalassimaarpaat taamaattorli annikinnerusumik taamaattumillu danskit nunanut allanut ministereqarfiata Per Stig Møllerip (K) nalaani aamma taamani USA’p ambassadøriata James P. Cainip akornanni attaveqaqatigiittarsimanerat pillgit arlaannaannut attuumassuteqanngitsunik mississuisoqarnissaanik piumasaqaateqarlutik.

Marloqiusamik iliortoqarsinnaasimaneranik pasitsassimaarneq

- Uanga paasinngilara sooq misissuisoqarnissaanik soqutiginninngittoqarnersoq, tassami amerikamiut ambassadøriat danskit naalakkersuisuisa pisunik nipangiussiinnartitsiniarsarisutut paasinninnippoq, Nunanullu Allanut Ministereqarfimmiit oqaaserineqartut taamaattoqannginneraallutik. Uagutsinnut paasissutissat tunniunneqartut aamma taamani ambassadøriusimasup USA-mut nalunaarutigisarsimasaani arlaatigut imminut ataqatigiittoqanngilaq, Helle Thorning-Schmidt (S), oqarpoq.

- Suli marloqiusamik iliortoqarsimaneranik annertuumik pasinartoqarpoq, kisianni tamanna ilumoortuiunngilaq. Taammattumik kikkut tamarmik soqutigisariaqarpaat tamatuminnga misissuisoqarnissaa. Danmarkip tungaaniit amerikamiut naalagarsiorfigalugit sikiffigiinnarneqarsimapput, Holger K. Nielsen (SF) oqarpoq.

Siunissamut Amerikap qulakkeerinera

- Uagut soorunami nuannarinngilarput inuit akornanni isumaqartoqarmat danskit naalakkersuisui marloqiusamik iliuuseqarsimasut. Taamaattoqanngilluinnarpoq. Uagut amerikamiunik tatisimanninnitta kingunerisaanik, Danmarki nunalu alla nunarsuarmi nunani marluinnaalluta amerikamiunik siumoortumik neriorsorneqarpugut, danskit, kalaallit imaluunniit savalimmiut silaannartaat tigusanik timmisartuusinermi aqqusaarneqaqqissanngitsut, tamanna siumut qinnutigineqarsimanngippat, Lene Espersen (K) partimini siuttut taarseqqammersut siullerpaamik oqaaseqaateqarluni nalunaarpoq.

Siunissamut tunngatillugu ilimagereerpaa Wikileaksimit pappiaqqanik saqqummertoqaqqikkumaartoq, Kuupik Kleistilu isumaqatigiissuteqarfigisimallugu qanimut attaveqatigiittarniarlutik.

Ataatsimiititaliap ataatsimiinnera sioqqullugu Kalaallit Nunaanni Naalakkersuisut siulittaasuat Kuupik Kleist ataatsimeeqatigaa.

- Nunanut allanut ministeri oqarfigaara kalaallit isumaat aamma kingunerisinnaajumaagai pillugit kingusinnerusukkut attassuteqarfigiumaarlugu, appeqqut uanga naalakkersuisunnut oqaloqatigiissutigereerukku, Kuupik Kleist naammagittarpasinngivissoq aviisimut Sermitsiamut oqarpoq.

Kalaallit Nunaat issiaqataarusuppoq

Lars-Emil Johansen Folketingimi amerlanerussuteqartut arlaannaannulluunniit attuumassuteqanngitsimik misissuinissamik mattussinerat naammagalugu atorpaa.

- Allaanngilaq qipik anaalerlugu. Soqutiginarneruvoq uagut siunissami qanoq iliorsinnaanerput. Uagut taamaallaat Kalaallit Nunaanni susoqarnersoq paasisaqarfigisinnaavarput isumaqatigiissutinut peqataanitsigut, soorlu assersuutigalugu amerikamiut sakkutuuisa Kalaallit Nunaanniinnerannut tunngatillugu qanoq naleqqussaasoqarnersoq, Lars-Emil Johansen, oqarpoq.

Pisimasumi tassanerpiaq danskit naalakkersuisuisa peqataasimanerat isornartorsiunngilaa kiisalu qularinngilaa, danskit naalakkersuisui piaaralutik Kalaallit Nunaata tungaanut marloqiusamik iliuuseqarsimanissaat: - Danskit naalakkersuisui sapinngisartik tamakkerlugu ammasumik pissuseqarnissaq aamma paasissutissiisarnissaq anguniarsimavaat.

Tamatuma akerlianik pisimasoq aallaavigalugu piumasaqaatigaa kalaallit naalakkersuisui namminneerlutik nunanut tamalaanut isumaqatigiissuteqartarnissaat, taamaaliornikkullu danskit naalakkersuisuinit ikiorneqartassasut maannakkutut pissuseq qimallugu danskit naalakkersuisui isumaqatigiissuteqariarlutik tamanna Kalaallit Nunaannut ilisimatitsissutigisarlugu.

- Uanga isumaga malillugu danskit naalakkersuisuisa sapinngisartik tamakkerlugu pisimasoq (CIA’p timmisartuussisarsimaneri) ilungersuullugu suliarigaat. Pisimasoq danskit naalakkersuisuisa soqutaanngitsutut qaangiinnarniarsanngilaat, kisianni politikkerit kalaallit Kalaallit Nunaanni susoqarnersoq aperiartorlutik Københavnimut angalaqqaartariaqartarnerat isumaqanngilluinnarpoq, Lars-Emil Johansen Fagpressebureauemut oqarpoq.

- Qanga pereersut allanngortissinnaanngilavut, kisianni siunissaq sunniuteqarfigisinnaavarput. Taamaattumik uanga kajummissaarutiginiarpara Danmarkip aamma Kalaallit Nunaata pimoorullugu oqaloqatigiissutigilertariaqaraat, siunissami Kalaallit Nunaat Danmarki ikiortigalugu isumaqatigiissuteqartassasoq, Lars-Emil Johansen naggasiivoq.

Apeqqarissaarneq

Pingasunngorpat nal. 13.00 apeqqarissaarnissaq pinasuartumik aaqqissuunneqartumut siunnersuuteqartuupput Socialdemokraterne, SF aamma Enhedslisten. Apeqqullu tassaavoq: "CIA’p isertortumik timmisartuussisarsimanerinik misissuinermut tunngatillugu marloqiusamik iliuuseqarsimasutut pisuutitsinerit naalakkersuisut qanoq akissuteqarfiginiarpaat?” (Dj/160111)