Naatsorsuutigisamit sukkanerusumik aakkiartorpoq
Maanna uppernarsineqarpoq. Kisitsisilerneqarpoq Kalaallit Nunaata sermersuata aakkiartornerata nunarsuarmi immat qanoq annertutigisumik qaffatsissagai.
Tamanna qallunaap ilisimatuup, Alaskami Fairbanks Universitetimeersup Sebastian H. Mernildip, amerikarmiut, tuluit danskillu ilisimatuut peqatigalutut, naatsorsorsimavaa.
Paasineqarpoq sermersuaq siullermik ilimagisammit sukkanerusumik aakkiartortoq. Tassami misissuinerit ilimanarsisippaat sermersuaq ukiuni kingullerni 13-ini immat qaffakkiartornerannut 25 procentimik pisooqataasoq.
- 25 procenti annikinnerpaaffissaraa. Periutsini sulissutigisatsinni eqqarsaatigineqanngillat kiatsikkiartornera immat qaffasissusiannut qanoq sunniuteqarnersoq, Sebastian H. Mernild DR-p Radioavisianut oqarpoq.
Ukiuni 13-ini immat 1 centimeterimik qaffapput
Nunarsuarmi immat maanna ukiumut 3 millimeterit missaannik qaffattarput, 0,7 millimeterillu - ukiumut qaffariaatit sisamararterutaat - tassa sermersuup aakkiartorneranik pissuteqarput
- Siusinnerusumit takusatsinnit sukkanerullunilu sualunneruvoq. Sermersuup 0,7 millimeterimik qaffatsitsisarnera 1900-ukkunni agguaqatigiissillugu takusartakkamit 50 procentit missaannik annertuneruvoq. 1995-imiilli qaffariarnermik takusatsinnit immap qaffariarneranik 1 centimeterimik sermersuaq qaffariartitseqataavoq, Sebastian H. Mernild oqarpoq.
Qallunaaq ilisimatooq naapertorlugu Issittup kissatsikkaluttuinnartup aakkiartornera nunarsuarmi imavissuarnut marlunnik aalajangiisuusunik pingaaruteqarpoq:
Inunnut kinguneqaatit
Siullerpaamik sermip aakkiartornera nunarsuarmi immanik qaffatsitsiartorpoq, tamannalu nunarsuarmi tamarmi sinerissanik attuivoq.
- Immat qaffakkiartornerat siunissami inunnut, nunarsuarmi tamarmi sinerissamut qanittumut najugaqartunut, ajornartorsiutaassaaq, Sebastian H. Mernild oqarpoq.
- Immap annikitsuinnarmik qaffannera allaat inuiaqatigiinniut tamakkununnga ajornartorsiortitsisinnaaoq. Neriuutigaarput paasiniaanitsigut inuit eqqortunik paasissutissillutigit, inuit inuiaqatigiillu illersornissaannut pisariaqartitaannik, taanna oqarpoq.
Aappassaanik erngup aattup nunarsuarmi immat tarajoqassusianik allanngortitseqataaffigaa. Tamanna imaani uumasoqarnermut sunniuteqarpoq kiisalu itinersuarmi immat qaleriaat assigiinngitsut qanoq akulerussuuttarnerannut.