Immap naqqatigut kabeliliinissaq Telep suliarinnittussarsivaa
Franskit ameikamiullu suliffeqarfiutaata Alcatel-Lucent Submarine Networks-ip immap naqqatigut kabeliliinissami 660 millioner kronenik akeqartussami suliarinnittussanngorpoq.
TELE Greenlandip aamma Alcatel-Lucent Submarine Networks-ip immap naqqatigut kabeliliinissamik isumaqatigiissut atsiorpaat
Taamaammat Tusagassiortut atsiornermut peqataanissaannut qaaqquneqarput tallimanngorneq 7. december 2007 nal. 11.30
Ukioq ataaseq qaangiuppoq Kalaallit Nunaanni immap naqqatigut kabeliliinissamik pilersaarusiornissaq TELE Greenlandip aalajangiummagu. 2006-imi misissuinerit misissueqqissaarnerillu takutippaat immap naqqatigut kabeliliinissaq pisariaqartoq, Kalaallit Nunaata nunallu allat akornanni nalunaararsuartaatitigut attaveqatigiittarneq ukiunut tullernut amerlasuunut isumannaallisarneqassappat ineriartortinneqarlunilu.
2007-ip aasaani kabelilersuinerup sumi isumannaannerpaaneranik takutitsisuusussat immap naqqanik misissuinerit pisariaqartut ingerlanneqarput.
Tamanna ilutigalugu London-imi aamma Halifax-imi nunat tamalaat interconnect-iinut aqqusaartarnissaq pillugu Island-imik aamma Canada-mik sivisuumik atuuttussanik isumaqatigiissuteqartoqarpoq.
Aasap ingerlanerani immap naqqatigut kabeliliinissamik suliarinnittussarsiuussineq ”Turnkey Projekt”-imik taaneqartartutut isikkulerlugu 17. september 2007-imullu killilerlugu TELE-p ingerlappaa. Suliassaq tassaavoq Island-ip (Landeyasandur), Kalaallit Nunaata (Qaqortumi aamma Nuummi) aammalu New Foundland-imi Labrador-ip (Milton) akornanni immap naqqatigut kabeliliineq.
TELE Greenland maanna aningaasaliisussamik pissarsereernermi kingorna – aammalu Nalaakkersuisut tassannga akuersereernerisa kingorna – piareerpoq ulloq 7. december 2007 pilersuisuusussamik, tassalu Alcatel-Lucent Submarine Networks (ASN)-imik isumaqatigiissummik atsioqatiginninnissaminut.
Suliassaq tamarmi 736 mio. kr.-it missaannik akeqartussaavoq. Immap naqqatigut kabelilersuineq 2008-p ingerlanerani suliarineqassaaq, TELE Greenland-imit atulerneqassalluni 2009-p aallartisimalernerani.
Immap naqqatigut kabeliliineq TELE Greenlandip anguniagaanut ”Kalaallit Nunaat nunarsuup qeqqani”-mik taaguutilimmut tulluarluinnartuuvoq:
Siulersuisunut siulittaasoq Kaj Egede ima oqarpoq: ”Inuiaqatigiit kalaallit suliffeqarfippassuinut, inuussutissarsiuteqarnerannut angerlarsimaffinnullu immap naqqatigut kabeli ersiutaassaaq Kalaallit Nunaanni aningaasaqarneq, piorsarsimassuseq inuiaqatigiittullu ineriartorneq nalunaarasuartaatitigut ineriartorneq eqqarsaatigalugu assigiimmik pitsaasumik atugassaqartinneqarnissaat, soorlu nunarsuatsinni allani taamatut pisoqartoq. Nalunaarasuartaatitigut attaveqaateqarneq eqqarsaatigalugu Kalaallit Nunaanni illoqarfiit ilaanniinneq imaluunniit Europa-mi Amerikkalluunniit avannaani illoqarfiit ilaanniinneq assigiinngissuteqassanngilaq: Kalaallimmi Nunaat allatulli attaveqaatinik atuivoq, taamaalillunilu nunarsuarmi sumiffiit allat attaveqatigiinnermut nutaaliaasumut isersinnaasut assigalugit nunarsuup aamma qeqqani inissisimalluni.”
Immap naqqatigut kabelip siunertat arlallit naammassisussaavai:
Piginnaasamik pisariaqartitsineq: Piginnaasamik atuineq ima annertusisimatigaaq, piginnaasamik piumaneq ukiualunnguit qaangiuppata qaammataasaq kisiat attaveqaatigalugu TELE-mit naammassineqarsinnaajunnaarsimassalluni.
Niuernikkut ineriartorneq: Atuisut Internetip atornerani sukkassutsit sukkanerit nioqqutillu nutaat ujartulereerpaat, tamakkulu qaammataasamik ullumikkut atuinitsigut TELE-mit naammassineqarsinnaassanngillat. Kalaallit Nunaata avammut attaveqaataasa ullutsinnut naleqqukkunnaarneri attanneqarsinnaanngillat.
Isumannaassuseq/sillimmateqarneq: Immap naqqatigut kabeli Europa-mut aamma Amerikkap avannaanut ingerlasussaavoq, taamaalilluni ukiuni aggersuni amerlasuuni pilersorneqarnermigut isumannaassuseq pitsaanerpaaq Kalaallit Nunaata angusussaavaa.
Niunernikkut ingerlatsineq aningaasaqarnermik innarliinngitsoq: Kiffartuussissutinut ullumikkut piusunut nutaanullu piginnaasamik piumasaqarnerup kingunerisaanik ineriartortitsinerup aammalu aningaasaliissuteqarnikkut aningaasaqarnermik TELE-p eqqarsaatersuutaanut tunngatillugu, immap naqqatigut kabeliliineq ukiuni tullerni amerlasuuni nalunaarasuartaatigut attaveqaatinik atuinerup annertusigaluttuinnarnera ilutigalugu akinik appaasarnerup ingerlaannarnissaanut apeqqutaalluinnartussaavoq.
Siulersuisunut siulittaasoq Kaj Egede ima oqarpoq:
”Kalaallit Nunaanni immap naqqatigut kabeliliinissamik pilersaarummik ilisimaarinnilluinnartumik pissuseqarlutik suliassamik tigusinerat pillugu ASN qutsavigiumavara. ASN tassaavoq immap naqqatigut kabelilersuinermik suliaqartut nunarsuarmi annersat ilaat, tusaamasaassutigaallu pikkorilluinnartuunertik immap naqqatigut kabelinik ajoquteqaleqqajaasuunngitsunik ikkussuisarnerminni aammalu misilerarluaqqaarlugillu teknologiimillu nutaaliaasumik ataatsikkut tunniussisarnertik. Suleqatigilernissaat qilanaaraara.”
TELE Greenland aamma Alcatel-Lucent Submarine Networks (ASN) atsioqatigiissapput Nuummi, tallimanngorneq 7. december nal. 11:30. Atsioqatigiinneq ingerlanneqassaaq TELE Greenlandip siulersuisuisa ataatsimiittarfianni, Farip Aqq. 8-mi.