Uuliaatileqatigiiffiit angisuut nunani akileraarfiusanngitsuni toqqortuillutik aningaasarsiupiloorput

Uuliamik, gassimik aatsitassanillu tunisassiorfiit anginerit qulit, ingerlatsivinnik minnerusunik 6000-inik piginnittuupput. Taakkua pingasorarterutaannit amerlanerit nunani akileraarfiusanngitsuni inissinneqarsimapput, tamanna nalunaarusiami atuarneqarsinnaavoq.

Publish What You Pay (PWYP) Norge-p nalunaarusiaani nutaarluinnami uppernarsarneqarpoq, nunani asigiinngitsorpassuarni ingerlatsivinnik piginnittut, pisuussutinit pinngortitameersunit isertitamik ilaat nunanut akileraarfiusanngitsunut toqqortortaraat.

Ingerlatsiviit ukiumut naatsorsuutaat misissorlugit pappiaqqallu nalillit nioqqutigineqarnerannit nalunaarusiat iluaqutigalugit, ingerlatsiviit 2083-it, imaluunniit nunarsuatsinni tunisassiorfiit annersaasa qulit pigisaasa 34,5 procentii, nunanut akileraarfiussanngitsunut toqqortorneqartartut.

- Nalunaarusiami atuarneqarsinnaavoq, tunisassiorferujussuit annertoorujussuarmik aaqqissuussaasumillu nunat akileraarfiusanngitsut atorluaraat, nunallu tamakkua ingalatsivinnik kikkut piginnittuunersut sunillu siuliaqarnersut isertuunniartaraat, national koordinator Mona Thowsen, PWYP Norge-meersoq oqarpoq.

Amerikami avannarlermi uuliaatileqatigiiffiit, Chevron, Conoco Philips aamma Exxon Mobil ingasannersaapput. Taakkua uuliaatileqatigiiffiit pingasut pigisaat ingerlatsiviit 783-it akornanni 439-t imaluunniit 56 procentii nunani akileraarfiusanngitsuni, nalunaarusiami paasissutissat naapertorlugit inissinneqarsimapput.

Piginneqatigiiffiit misissoqqissaarneqarsimasut tassaanerupput USA-mi, Tuluit Nunaanni, Australiami, Canada-mi kiisalu Schweiz-imi angerlarsimaffilittut inissinneqarsimasut.

Norgemiut ingerlatsivii nalunaarusiami aamma eqqaaneqarput, taannalu Oslo-mi pingasunngorpat pisortatigut saqqummiunneqassaaq, taaguuserlugu "Piping Profits".

PWYP isumaqarpoq, aningaasat anngiortumik nunanut akileraarfiusanngitsunut aqqusaaruttarnerisigut, nunat ineriartortut pisuussutaannit iluanaarutit akileraarutigineqartannginnerisigut nunat ineriartortut aningaasarpassuarnik annaasaqartartut.
- Nunani akileraarfiusanngitsuni inatsisit, nunat allat akileraartitsinissaminnut aallaavigisaat pillugit paasissutissat isertuunnissaat siunertaralugu sananeqarnikuupput.
- Taamatut ingerlatsiviit isertuussiniartut siumoraangamikkit qanoq iliuuseqarsinnaaneq ajorput, Thowsen oqarpoq nangillunilu:
- Sorujussuartut tamanna isigineqartariaqarpoq, nunammi pineqartut pisuussutaat tunisassiarineqartut, tassaapput nunarsuatsinni inuit piitsuunerpaat pingasuugaangata marluk taakkunani innuttaasarmata, piitsuuneq akiorniarlugu aningaasaliissuteqarniarlutik isertitarisinnaasaminnik pisariaqartitsilluinnartut.
Suliaqatigiiffik Publish What You Pay ingerlatsivinnik tamanik kaammattuivoq, isertitatik, aningaasartuutitik, iluanaarutitik, akileraarutigisartakkatik kiisalu pisuussutit tunisassiarisamik annertussusaat pillugit, kiisalu pigisaminnik nalikillisaasimanertik nunanilu tunisassiorfigisaminnit pissarsiarisartakkatik pillugit nalunaarusiortaqqullugit.

Kalaallit Nunaanni qillerinissamut akuerineqarnikut tassaapput qallunaat ingerlatsiviutaat Maersk Oil aamma DONG Energy, amerikamiut ConocoPhillips, holland-imiut tuluillu Shell, norgemiut Statoil, frankrigemiut GDF SUEZ, tuæuit Cairn Energy kiisalu kalaallit ingerlatsiviutaat Nuna Oil.