Nalunaarusiaq: Ukiut pingasut qaangiuppata Kuannersuarni aatsitassarsiortoqalissaaq

Greenland Mineralsip Kuannersuarni aatsitassarsiornissani piviusunngortinniarlugu suli sulissuteqarpoq. Tassami nalunaarusiamini allappoq ukiut pingasut qaangiuppata Kuannersuarni aatsitassarsiornissaq aallartinniarlugu siunnertaqarluni.

Pitt Street Research akilerlugu nalunaarusiortitsinermi mineralip nalingata inissisimanera, ukiuni kingullerni appariartoreerluni qaffaqqikkiartulersoq, siunissami qanoq naleqassanersoq nalilersortippaa.

Milliardilikkaanik isertitaqarnissaq
Aatsitassarsiornissamik pilersaarusiaq, ilaatigut uranitalinnik piiaanissamik sulissuteqartoq, aningaasaliiffigissallugu pitsaasuussasoq tupaallannanngitsumik nalunaarusiami allaaserineqarpoq. 2021-mi 2,8 milliard koruuninik isertitaqarfiussasoq naatsorsuutigineqarpoq. Kisitsisini ersinngilaq aningaasat isertinneqartut Namminersorlutik Oqartussanut qanoq amerlatigisut akileraarutigineqassanersut.

Kiinamiut suliffeqarfiat Shenghe Resources pilersaarummi qitiusumik inissisimavoq. Kiinamit suleqataasoqarniarnera pingaarutilerujussuusoq nalunaarummi allaaserineqaqattaarpoq, kiisalu ilisimatitsissutigineqarpoq kiniiserit 11 procentimik Greenland Mineralsimik piginneqataasut.

Piiarneqartussat

Piiarneqarniartut tassaapput Praseodymium, Neodymium, Terbium aamma Dysprosium. Taakku suliap 27 procenterissavaat. Tullinnguuppoq fosforimik piiaanissaq, taanna suliap 16 procenterissavaa.

Piiarneqartussat nalingi ukiuni kingullerni pakatsissutigineqarsimasut nalingi qaffakkiartoqqilerneri allaaserineqarpoq. Canadami piiaaviup ukioq kingulleq matusimaneranut tamanna tunngaveqarpoq.

Nunarsuarmi nukik atorneqartup 11 procentia atomkraftværkinit 450-ineersuusut ilisimatitsissutigineqarpoq. Reaktorit 60-it sananeqaleruttorput, naatsorsuutigineqarporlu 150-it 160-illuunniit naammassineqarumaartut. U308 pilerigineqalerumaartoq ilisimatitsissutigineqarpoq.

Nalunaarusiami nalorninartut tallimat taakkartorneqarput. Tassaapput:

• Mineralit nalingi allanngorarnerat
• USA-p Kinallu niuernikkut unamminerat Kuannersuarni piiaanissamut eqquisinnaavoq
• Kalaallit Nunaanni akuersissutip naatsorsuutigineqartumit sivisunerusumik suliarineqarnera
• Kalaallit Nunaata politikkikkut inissisimanerata allanngornera. Piiaasoqannginnissaanik politikkeqalersinnaaneq
• Suliffeqarfimmut aningaasaliisoqarnissaa pisariaqassaaq.

Aatsitassarsiorneq tusarniaassutigineqassasoq aamma ilisimatitsissutigineqarpoq.