Mittarfiliortiternissat pillugit paragrafitigut akerleriinneq

Qinersinerup kingorna illuatungeriinnermi IA-mit kivinneqarput, taakku naalakkersuisoqatigiit amerlanerussuteqalaartut, Partii Naleqqap mittarfiliortiternissamut isummersorneranni sanngiissusermik takutitsisunut persarinnipput – attaveqaqatigiinnermut suliniut 3,6 milliardit koruuninik akeqassangatinneqartoq tassani pineqarpoq.

Apeqqutit 19-t – akissuteqarfigineqanngitsut

Juunip arfineq-aappaanni mittarfiliortiternissat pillugit pilersaarummut tunngasunik apeqqutinik 19-inik Aqqaluaq B. Egede Naalakkersuisunut nassiussivoq. Ullut 13-it qaangiuttut – ippassaq pingasunngornermi – akissut IA-mit naammagineqanngitsoq takkuppoq.

Attaveqaqatigiinnermut naalakkersuisup Simon Simonsenip, taakku apeqquterpassuit akissuteqarfiginissaat arlalinnik tunngavilersuilluni akiumanngilai. Taanna ilaatigut Inatsisartut suleriaasiannut innersuussivoq, tassani aalajangersarneqarsimavoq ‘’apeqqutit naatsumik aalajangersimasumillu oqaasertalerneqarlutillu tunngavilersorneqarnissaat’’.

Ilinniagassatit atuartarlutik...

- Apeqqutit (...) 19-inik apeqqutitaqarput, taakkunanngalu arlallit paasissutissiinertut iluseqarput, naalakkersuisoqarfinnut arlalinnut siammartigaallutik, akissutillu arlallit paasissutissani tamanit takuneqarsinnaasuni nassaarineqarsinnaapput, Simon Simonsenip akissutaa akissutaanngitsoq taamaappoq, tamatuma IA-mi politikerip nalunaarusiat takuneqarsinnaasut assigiinngitsut aamma mittarfiit nutaat pillugit inatsisissatut siunnersuutip sinaakkutissai, inuiaqatigiit aningaasaqarnerannik misissueqqissaarnertaqartoq ilanngunneqarsimasoq atuartariaqarneranik oqariartuuteqarneruvoq.

Simon Simonsen ilanngullugu allappoq:

- Inatsissatut siunnersuut Aningaasaqarnermut Akileraartarnermut Ataatsimiitialiamut suliarisassanngorlugu innersuunneqarnikuuvoq. Tamanna tunngavigalugu isumaga naapertorlugu Aningaasaqarnermut Akileraartarnermut Ataatsimiitialiaq avaqqullugu inatsisissatut siunnersuutip oqallisigineqarnera aamma suliarineqarnera tulluartuunngilaq. Inatsisissatut siunnersuut ataatsimiititaliami suliarineqarmat, Naalakkersuisut ataatsimiititaliamut innersuussipput, inatsisissap ataatsimiititaliami qulaajarneqarnera tamakkiisumik pinissaa qulakkeerniarlugu.

Tunuliaqutaa

IA 2015-imili arlaleriarluni mittarfiliortiternissamut pilersaarutip ingerlanerani suliarinneqataasarpoq, taanna maanna aalajangiisumik aalajangiiffigineqangajalerpoq. Partii Naleraq aamma suliarinneqataasarpoq, kisianni qinersinerup kingorna Ilulissani aamma Nuummi mittarfinnut 2 x 2.200 meterinut aamma Qaqortumi 1.500 meterimut tunngatillugu pilersaarutinut apeqqusiivoq.

Hans Enoksenip aamma Pele Brobergip (maanna Aningaasaqarnermut Naalakkersuisup) politikkimut iserneranni mittarfiit takissusissaannik nalornilersitsipput, mittarfinni pingasuni 1.200 meterinik takissusillik inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut kingunissaat misissortikkusuppaat – tamatumalu suliniut Kalaallit Airportsip piviusunngortinniarlugu pilersitaa tamaat kinguaattoortillugu.

Aqqaluaq B. Egedep apeqqutai 19-it akissutissarsineqanngitsut immaqa Aningaasaqarnermut Akileraartarnermullu Ataatsimiititaliami qulaajarneqassapput, tassanilu Aqqaluaq B. Egede ilaasortaavoq. Tamanna Simon Simonsenip siunnersuutigaa.

Innuttaasut akissutissarsissappat…

Kisianni innuttaasut pisariaqartitsippata akissutissarsinissamik qulakkeerneqanngillat, ataatsimiititaliami ataatsimiinnerit ilaasortat akornanni oqaatiginneqqusaanngimmat.

Paasisat: Apeqqutit 19-it

Inatsisartunut ilaasortaq Aqqaluaq B. Egede, Inuit Ataqatigiit, 7.6.2018:

1. Islandimiut Nuummut timmisartuussisalernerisa kingorna Nuummut takornarissat qanoq amerleriartigisimappat?
2. Ullumikkut mittarfiit pioreersut tassalu, Kangerlussuaq Narsarsuarlu sooq Danmarkip avataaniit timmisartuussinikkut annertusaaffigineqarsimanngillat?
3. Kangerlussuarmi imarpik qulaallugu mittarfiup timmisartuussiviunera tunngavigalugu inuussutissarsiutit qassit pilersillugillu ineriartortinneqarsimappat?
4. Narsarsuarmi imarpik qulaallugu timmisartuussiviunera tunngavigalugu inuussutissarsiutit qassit pilersillugillu ineriartortinneqarsimappat?
5. Kangerlussuup mittarfissuartut atuunnera pissutigalugu inuit qassit Mittarfeqarfiit aamma Air Greenlandimi atorfeqarpat?
6. Narsarsuup mittarfissuartut atuunnera pissutigalugu inuit qassit Mittarfeqarfiit aamma Air Greenlandimi atorfeqarpat?
7. Kangerlussuaq Narsarsuarlu pisortaniit ingerlanneqarunnaarlutik namminersortunngorsassappata mittarfiit namminersortut EU-miit akuerineqarnissaat qulakkeerneqarsimappat?
8. Trafik Styrelsep mittarfeqarfinnut piumasaqaatai aammalu EU-p piumasaqaatai, kiisalu sillimaniarnikkut piumasaqaatit ullumikkut Kangerlussuarmi Narsarsuarmilu ingerlatsinermut qanoq aningaasartuuteqarfiuppat?
9. Narsarsuarmi aamma Kangerlussuarmi mittarfeqarfissuit aalajangersakkat malillugit piumasaqaatillu tunngavigalugit namminersortunngortiinnarneqarsinnaappat?
10. Naalakkersuisut uppernarsarsinnaavaat kikkulluunniit mittarfinnik imarpik qulaallugu timmisartuussiviusunik namminersortutut ingerlatsiinnarsinnaasut?
11. Mittarfiit pineqartut namminersortunngortinneqassappata kikkut akuersissummik tunniussisussaappat?
12. Mittarfiit pillugit EU-p aalajangersagaat tunngavigalugit mittarfiit soorlu Kangerlussuaq Narsarsuarlu mittarfiisa namminersortutut akuerineqassagunik suut piumasaqaatit naammassisimassavaat?
13. Naalakkersuisut oqaatigaat Narsarsuaq aamma Kangerlussuaq mittarfeqarfittut matuneqassanngitsut. Naalakkersuisut naalakkersuisut sunik iliuuseqarpat apeqqummut akissutaasinnaasunik?
14. Kangerlussuarmi Narsarsuarmilu meeqqerivinni meeqqat aamma meeqqat atuarfiini atuartut meeqqat sumut nuussappat? Pilersaaruteqarpa?
15. Kangerlussuarmi aamma Narsarsuarmi suliffiit amerlassusaat ataatsimut katillugit Nuummi Qaqortumilu sulisartut qassit atorfissaarutsinneqassappat?
16. Kangerlussuarmi Narsarsuarmilu inuit nussornissaanut Naalakkersuisut qanoq amerlatigisunik qanorlu piumasaqaatitalinnik aningaasaliissuteqarniarpat?
17. Kangerlussuaq aamma Narsarsuaq ullumikkutut pisortaniit timmisartuussiviujunnaarpata silaannakkut angallannermi kiffartuussinissamik isumaqatigiissusiortarnermut qanoq sunniuteqassappat?
18. Mittarfiit nutaat pilersinneqassappata akilersinnaassuseqaqqullugit sinerissamiittut mittarfiit soorlu Sisimiuni, Maniitsumi, Paamiuni, Aasianni, Upernavimmi mittarfiit qanoq annikillisaavigineqassappat? (Sulisut qassit? Aningaasat qassit?)
19. Aalajangernissamut tunngasumik sammisassat pingaarutillit amerlaqaat. Apeqqutigisama saniatigut Kangerlussuarmi Narsarsuarmilu mittarfiit pisortanik ingerlanneqartut matuneqarnissaat pillugu Naalakkersuisut allanik paasissutissiissutissaqarpat?