natur
Mitit amerleriarujussuartut
Nunatsinni mitit piaqqiortut 2001-imi 12.000-15.000-inut amerlassuseqartut eqqoriarneqarpoq, 2012-imi eqqoriarneqarluni piaqqiortut 80.000-90.000-iusut
Nunatta ilaani mitit piniagaanerat sivitsorneqarsinnaavoq, ilaannili sivikillineqarluni imaluunniit piffissap ilaani piniagaajunnaarsinneqarlutik. Aamma sumiiffiit ilaanni mitit qiviorniartarneq misiligutaasumik aallartiteqqinneqarsinnaavoq.
Mitit pillugit siunnersuinermi qanittukkut saqqummersumi biologit nunatsinni mitit pillugit siunnersuutaasa ilaat taama nipeqarput, tamanna atuarneqarsinnaavoq Pinngortitaleriffimmit tusagassiorfinnut nalunaarummi, Emma Kristensenimit allanneqarsimasumi.
Timmissat pillugit nalunaarutip 2001-imi sukaterneqarnerata kingunerisaanik nunatsinni mitit malunnaatilimmik amerleriarsimapput. Taamaalilluni sukaterineq timmissanut taakkununnga kinguneqarluarsimavoq. Taamaakkaluartoq Pinngortitaleriffik siunnersuivoq mitit iluaqutigineqarnerat mianersortumik ingerlatiinnarneqassasoq, innersuussutigalugulu nunatsinni miteqassutsimut tunngatillugu aqutsinikkut pilersaarusiortoqassasoq.
Nunatsinni miteqassuseq 2001-imi missiliuussinikkut mitinut aappariinnut piaqqisartunut 12.000-niit 15.000-nut amerlassusilerneqarput, 2012-imilu missiliuusseqqittoqarmat 80.000-niit 90.000-t missaannut amerleriarsimassangatinneqarput. Taamaalilluni nunatsinni mitit ukiut aqqaniliinnannguit ingerlanerini arfinileriaammik amerlisimapput. Taama amerleriarsinnaatigisimapput mitit piaqqiorluartarnermikkut amerleriarsinnaassuseqarluarmata.
Siunnersuineq
Pinngortitaleriffimmiit nalilerneqarpoq kitaani Qeqertarsuup Tunuaniit kujam- mut ukiuunerani miterniartarneq illersorneqarsinnaasumik ullunik 16-inik sivit- sorneqarsinnaasoq, taamaalilluni piffissaq piniarfiusartoq imaalerluni: 15. oktober – 31. marts. Tamatuma saniatigut innersuussutigineqarpoq mitit qiviuinik katersisarneq aallarteqqinneqarsinnaasoq, aatsaalli nakkutigilluaqqissaarneqarsinnaassappat, tusagassiorfinnut nalunaarummi allassimavoq.
Biologilli siunnersuinerminni innersuussutigineqarsinnaanngitsunik tikkuaapput aamma. Mannissarniartarnerup inerteqqutaatinneqarnerata attanneqarnissaa innersuussutigineqarpoq, piaqqiornerisa nalaani eqqissiviilliortitsisarpallaaqimmat. Ittoqqortoormiit pigisaani upernaakkut miterniartarnerup unitsinneqarnissaa innersuussutigineqarpoq, tamaani miterniartarneq ilumut piujuartitsinermik tunngaveqarnersoq ilisimaneqanngimmat – massakkuugallartoq ajoraluartumik Tunumi miteqassuseq nakkutigineqanngimmat. Peqatigitillugu Qaanaami upernaajunerani miterniartarnerup ullunik 15-inik sivikillineqarnissaa innersuussutigineqarpoq. Biologit isumaqarput miterniartarneq martsip aallaqqaataaniit apriilip 30-ata tungaanut pisariaqaraluartoq, maanna piffissap miterniarfiusartup piaqqiulerniarlernerisa nalaa ilagimmagu. Tamatuma saniatigut Kangaatsiap pigisaaniit Upernaviup avannaa ilanngullugu piffissap miterniarfiusartup allannguuteqannginnissaa, tassa apriilip aallaqqaataaniit naanerata tungaanut pisarnissaa, innersuussutigineqarpoq.Naggataagut Pinngortitaleriffimmiit innersuussutigineqarpoq nunatta kitaata imartaani nipisanniarnermi mitit pisarisoorneqartartut ikilisarniarlugit iliuuseqartoqarnissaa pisariaqartoq. Nipisanniarneq upernaakkut pisarpoq, taamaalineranilu pisarisuukkajunneqarnerupput mitit inersimasut piaqqisartut.
Kalaallit Nunaanni mitit aqutsinikkut pilersaarusiorfigineqarnissaat siunnersuutigineqarpoq, taamaalilluni mitit piujuartitsinermik tunngaveqartumik iluaqutigineqarnissaat qulakkeerneqarniassammat.
Nunatsinni mitit pillugit biologit siunnersuinerat 2013 Pinngortitaleriffiup nittartagaani www.pinngortitaleriffik.gl –imi nassaarineqarsinnaavoq.