Revurdering

Issittumik ilisimatooq: Silap pissusianut eqqoriakkat allanngortinneqassapput

Silap pissusianut eqqoriakkat, Sermersuarmik aakkiartortumik sermillu aannerata nunarsuarmi immanik qaffakkiartortitseqataaneranik allaaserinnittut, nalilersoqqinneqassapput

Sebastian Merrild, issittumik ilisimatooq glaciologilu, oqarpoq Sermersuup ataani imeqarferujussuup nassaarineqarneratigut sermip aannerata immat qanoq annertutigisumik qaffatsinnerai naatsorsoruminaalersoq.

Silap pissusianik eqqoriakkat allanngortittariaqarput, qallunaaq ilisimatooq oqarpoq. Sermersuup ataani imeqarferujussuaqarpoq.
Taamatut oqarpoq qallunaaq glaciologi (sermimik ilisimasalik) issittumillu ilisimatooq, ph.d. Sebastian Merrild, Chilemi Valdivia-mi universitetimi sulisoq.
Taamatut oqarpoq sermersuup ataani imeqarferujussuarmik nassaartoqarnerata kingorna.
Amerikarmiut ilisimatuut paasisimavaat sermersuup ataani imeqarferujussuaqartoq ukioq naallugu atasumik.
BBC malillugu sermersuup ataani imeqarferujussuaq 70.000 kvadratkilomeeterinik angissuseqarpoq - tassa Irlanditut angitigaluni.
Erngup taamatut katersuussimanera - tamatumalu kinguneranik sermip erngata aattup imaanut pinissaanut kinguaattoorneq - isumaqarpoq ilisimatuunut ajornakusoornerujussuanngortoq naatsorsussallugu sermip aakkiartortup immat qanoq annertutigisumik qaffatsikkiartornerai.
– Eqqoriakkatrsinni immikkoortoq pingaarutilik amigaataavoq, tassalu sermip ataani sermip aannera katersuussimasoq.
– Taamaattumik ilisimatuut pingaarutilimmik unammilligassaqarput, naliliisarnitsinni nalunartoqarnera annikillisassagutsigu, Sebastian Merrild Ritzau-mut oqarpoq.
Misissuineq ilisimatuussutsikkut atuagassiami Nature Geiscience-mi tamanut saqqummiunneqarpoq. Tamatuma takutippaa sermip aannerata ilarujussua sermimut tiggussimasumut atasoq, firn-imik taaneqartartumut, tamannalu sermiuvoq ukioq ataaseq sinnerlugu pisoqaassusilik. "Slush ice"-mut assersuunneqarsinnaavoq.
Ilisimatuut 2011-mi Nunatta sermersuani itisuumut qilleripput tupaallaatigalugulu qillikkamit imermik aniasoqarmat, sila 15-inik issikkaluartoq.
– Paasisaq tamanna tupaallannarsimavoq. Periuseq nutaaq tamakkiinerusumik paasisariaqarparput immat qaffakkiartornerat siulittuutigisinnaassagutsigu, professor Rick Foster, University of Utah-meersoq, BBC-mut oqarpoq.
Aamma atuaruk: Nunatsinni imeqarferujussuaq nassaarineqartoq
Ilisimatuut eqqoriarpaat sermip ataani imeqarferujussuaq 140 milliarder tonsit missaannik annertussuseqartoq, tassa imaanik ukiumut 0,4 millimeter-inik qaffatsitsisartumik.
FN-ip Silap Pissusianut Panel-iata nalunaarusiaa kingulleq malillugu piffissami 1992-imiit 2001-imut Sermersuaq ukiumut 34 milliarder tonsinik milleriartartoq. Tamanna piffissami 2002-miit 2011-mut ukiumut 215 milliarder tonsinut annertuseriarsimavoq.
Sebastian Merrild isumaqarpoq pingaaruteqartoq paasissallugu "slush ice"-qarfik aalajaatsuunersoq, imaluunniit imaasiallaannaq imerujussuaq imaanut aniajumaarnersoq nunarsuarmi immat qaffatsillugit.
– Imeqarferujussuup erngata annertussusiata alliartorneratalu nakkutigiuarnissaat pisariaqarpoq, paaserusukkutsigu qaqugu "imeqarfik taanna ulikkaassanersoq", taanna oqarpoq.

Powered by Labrador CMS