ilisimatusarneq
Ilisimatusarneq politikerit malinnaaffigaat
Naalakkersuisunut ilaasortap Kim Kielsenip Inatsisartullu Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliaata Zackenberg Daneborgilu tikeraaqqammerpaat
Avatangiisinut Pinngortitamullu Naalakkersuisup Kim Kielsenip, ilisimatusarnermi suliffiit Zackenberg aamma Daneborg Tunup avannaani nunami allanngutsaaliukkamiittut, Inatsisartut Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu ataatsimiititaliaat peqatigalugu tikeraaqqammerpai. Nuna allanngutsaaliugaq pillugu aamma issittumi uumassusillit ataqatigiinnerannik erseqqinnerusumik paasisaqarnissaq tikeraarnermut siunertaavoq. Tamanna Avatangiisinut Pinngortitamullu Naalakkersuisoqarfimmit tusagassiorfinnut nalunaarutikkut paasissutissiissutigineqarpoq.
Nunap allanngutsaaliukkap aamma ilisimatusarfiit Zackenbergip Daneborgillu tikeraarnissaat Kim Kielsenimit aamma Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu ataatsimiititaliap kissaatigisimaqaat.
– Nunami allanngutsaaliukkami pinngortitaq aamma ilisimatusarneq pillugu kiisalu tassani isumalluutit soqutigisallu assigiinngitsut pillugit pitsaanerusumik paasisaqarnissaq uannut pingaaruteqartorujussuuvoq. Nuna allanngutsaaliugaq pillugu piffissaq ungasinnerusoq tunaartarlugu piujuartitsinerlu tunngavigalugu pilersaarusiortoqassaaq, taamaaliornikkullu nuna allanngutsaaliugaq illersussavarput, peqatigisaanillu inuiaqatigiittut tassani periarfissat atorluassallutigit. Nuna allanngutsaaliugaq pillugu ilisimatuussutsikkut sulinermi silarput, pinngortitaq avatangiisigullu pillugit nutaanerpaanik paasisaqartarpugut. Ilisimalikkat taakku nunatsinni atorneqassapput, taamaalilluta pinngortitap avatangiisittalu pitsaanerpaamik aqunneqarsinnaanerani uagutsinnut kinguaassatsinnullu iluaqutaallunilu nuannaarutaasinnaassammata. Ilisimalikkat aamma avatangiisit pinngortitallu alapernaarsorneranni illersornerannilu nunani tamalaani atorneqarsinnaassapput, tusagassiorfitsigut nalunaarut naapertorlugu Kim Kielsen oqarpoq.
Ataatsimiititaliap siulittaasua Saxtorph Didriksen isumaqarepoq Zackenbergimut tikeraarneq paasisaqarfiulluarsimasoq.
– Zackenbergip tikeraarnera pingaaruteqarsimavoq, nunap allanngutsaaliiukkap siunissaanut Zackenbergip ingerlatiinnarneqarnissaa sinaakkutissallu pillugit qanittukkut aalajangiisoqarnissaa pissutigerpiarlugu. Sulinerup tamatuma ingerlatiinnarneqarnissaa isumannaarneqassasoq Ataatsimiititaliap kissaatigaa, Saxtorph Didriksen Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliaq sinnerlugu oqarpoq nangillunilu:
– Tamanna suliassaq ataatsimoorukkaanni pitsaanerpaamik angusaqarfiussasoq isumaqarpugut. Nuna allanngutsaaliugaq ataatsimoorluta pigaarput, suliarlu tassani ingerlanneqartoq tamatsinnut iluaqutaassaaq.
Ilisimatusartut suliffiini Zackenbergimi aamma Daneborgimi ilisimatuut ilaatigut Pinngortitaleriffimmeersut silap pissusaata allanngoriartornera taassumalu issittumi uumassuseqarfiit ataqatigiinnerannut sunniinera malinnaaffigaat, ilaatigullu silap pissusaata allanngornerisa nunami aammalu imaanni naasoqarnera uumasoqarneralu qanoq sunnissanerai. Taamaaliornikkut ilisimatusartut suliffii taakkua marluk nunami namminermi aammalu nunani tamalaani silap pissusaanut tunngatillugu suliniarnermut ilisimasanik pingaaruteqartunik tunniussaqarput, taamatullu ilisimatusarneq ataatsimut isigalugu Kalaallit Nunaanni pinngortitamut avatangiisinullu ingerlatsivimmi aqutsinermut patajaatsumik ilisimatusarnermik tunngaveqartumik tunngavissaqarnissamik isumannaarinninnissamut iluaqutaalluni, tusagassiorfinnut nalunaarummi allassimavoq.
Tunup Avannaani nuna allanngutsaaliugaq 1974-imi pilersinneqarpoq, 972.000 km2-inillu annertussuseqarnermigut nunarsuarmi annersaalluni. Nunami allanngutsaaliukkami nunap sannaani immikkuullarilluinnarnerani, nunami pinngortitami naleqartunik, pinngortitami pisuussutinik, itsarnitsanik eriagisassanik kiisalu aatsitassanik asseqanngitsunik assigiinngisitaartorpassuarnik peqarpoq, namminersorlutik oqartussat paasissutissiipput.