Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit: Ineriartorluarneq ulorianartorsiortinneqarpoq

Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit Nunatta aningaasaqarnera pillugu ukiumoortumik nalunaarusiani saqqummiuppaa, aningaasarsiornerup ingerlalluarnera taassuma takutippaa. Kisianni qulliit mianersoqqussutit ikittaarput, økonomit nalunaarusiaanni tamanna atuarneqarsinnaavoq.

Professor Torben M. Andersen

Nunatta aningaasaqarnerani ukiormanna 3 procentinik siuariartoqarnissaa Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit naatsorsuutigaat. Raajarniarnermi pitsaasumik akit ineriartornerannik aamma pisat amerliartornerannik tamanna pissuteqarneruvoq.

Inuit atuinerat qaffakkiartorpoq, aatsitassarsiornermilu suliat aningaasaliinerillu amerliartorput. Nunap karsia aamma ukiuni pingasuni kingullerni sinneqartooruteqarpoq.

Mianersuussassat

Kisianni ingerlalluarneq mianersuussassanik takusaqarsinnaapput.

- Siuariartornermut ilaavoq suliffissarsiortut nalunaarsorsimasut malunnartumik ikileriarnerat. Suliassaqarfippassuarni – sulinikkut sumiiffinnilu – sulisussanik amigaateqartoqarneranik takussutissaqarpoq. Suliffissaaleqineq maanna ima inissisimavoq, aningaasaqarnermi pisoqarnerunerata kingunerisaanik appariaqqissinnaanera naatsorsuutigineqarsinnaanani, økonomit naqissusiipput.

Oqaaqqissaarut

Inuusuttut amerlanerusut ilinniagaqalerlutik sulilerniassammata, ilinniartitaanermut aaqqissuusseqqinnissamut tunngatillugu suliniutip naammassineqarnissaanut, siunnersuisoqatigiit aamma oqaaqqissaaripput. Ilinniartitaanermut aaqqissuusseqqinnissaq utaqqineqarpoq, inuusuttullu ukioqatigiiaat ingerlariaqqinngitsoortinneqarsinnaasut, Siunnersuisoqatigiit isumaqarput. Siunnersuisoqatigiit aamma politikerit biologit aalisagartassiissutinut siunnersuutaannut malinninnginnerat mianersoqqussutigaat, aammalu mittarfiliortiternissat tulleriiaarlugit sanaartorneqarnissaannut innersuussut uteqqippaat, taamaalilluni suliffeqarneq malinnaasinnaajunnaannginniassammat.

Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit immikkoortumi suliffeqarnermi ajornartorsiutaasut pisortanit ikiorsiissuteqartarnernut peqatigitillugu misissoqqissaarpaat.

Naatsorsuinermut assersuut

Inuup isumaginninnikkut ikiorsiissutinik pisartagaqartup sulilernissamut piumassusaa killilerujussuusoq, naatsorsuinermut assersuusiap takutippaa. Sulinermit pissarsiat annikippallaarput, saniatigut isertitat akileraarutinut akiliutigineqarlutillu ikinnerusunik pisartagaqalersitsisarmata.

- Kisimiittumut meeraqanngitsumut 200.000 kr.-inik isertitalimmut, ass. isertitani 1.000 kr.-inik qaffariaate-qarneq aningaasat atorsinnaasat taamaallaat 160 kr.-iinnarmik qaffassavai, akileraarutinik akileereernerup kiisalu tapiissutit aamma isumaginninnikkut tapiissutit appariareernerisa kingorna, økonomit ilisimatitsipput.

Sulinermut ilanngaat

Siornatigut aamma maanna naalakkersuisoqatigiit sulinermut ilanngaatip 2020-mit atuutilernissaa siunnersuutigaat, tamatuma pisortanit pisartagaqarneq tunullugu sulinissaq pilerinarnerulersinneqarnissaa qulakkiissavaa.

Kisianni Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit akileraatitigut ilanngaat kisiat ukkatarineqannginnissaanut mianersoqqussuteqarput.

- Suliffeqarnermulli ilanngaat oqimaalutaanikkut ajornartorsiutinik ajornakusoortunik pilersitsissaaq, ajorluinnarporlu, isumaginnikkut ikiorsiissutit pillugit siunnersuut kiisalu akileraaruserisarnermi allannguutit ataatsimut suliarineqannginnerat. Suliffeqarnermi ilanngaat, ass. iserttat qaffakkiartorneri malillugit atorunnaarsikkiartuaanerqartoq, akileraarutinik katitikkanik annertusaassaaq, tamannalu ineqarnermut tapiissutinik meeqqanullu tapiissutinik aaqqissuusseqqinnernik siunertarisanut akerliussaaq, Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit allapput.

Missiliuussinerit peerlugit

Siunnersuisoqatigiit ‘’missingersuutitigut ilaasut’' atorunnaarneqartariaqartut aamma tikkuarpaat, taamaasillunilu pisortanit ikiorsiissutit assigiiaartumik, kinaassusersiunngitsumillu piumasaqaatit malillugit agguaanneqartassallutik.

- Sunniiveqatigiinnermi ajornartorsiutinik annikillisaasinnaavoq kiisalu ikiorsiissutit pillugit piumasaqaatinik innuttaasut ataasiakkaat paasinninnerunissaannik pilersitsisinnaalluni. Innuttaasunik assigiissaarnerusumik sullissinikkut, inatsisitigut isumannaatsuunerunikkut inuiaqatigiinnut pitsaasunik iluaquteqarsinnaavoq ilanngullugulu allaffissornikkut sulinermik aaqqiissummut attuumassuteqartumik oqilisaassalluni.

Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit siulittaasuata Torben M. Andersenip Aarhus Universitetimeersup, Inatsisartut allaffeqarfianni tallimanngornermi ullaakkut tusagassiortunik katersortitsinermi ukiumut nalunaarusiaq saqqummiuppaa.

Powered by Labrador CMS