ataatsimeersuarneq
Abelsen ataatsimeersuaqatiminut: Kukkussutit ilinniarfiussapput
Kanumokap siulittaasua Martha Abelsen ICC-ip Inuvimmi ataatsimeersuarnerani aamma oqalugiarpoq
'Inoqarfiit piujuartut - suliffeqarfiit sulisullu suleqatigiilluarnerisigut'
Kanukokap siulittaasua Martha Abelsen Siumumeersoq ICC-ip Inuvimmi ataatsimeersuarnerani oqalugiaataa taama qulequtaqarpoq.
Martha Abelsenip oqalugiaataa atuarneqarsinnaavoq:
'Maannakkut sammisavut upernaaq maajimi Kalaallit Nunaanni isumasioqatigiinnermi sammineqartunut eqqaanartorujussuupput. “Inoqarfiit minnerit ineriartortinneqarnissaat” taamani isumasioqatigiissutigineqarpoq.
Isumasioqatigiinnermi tassani kommunit kattuffianni siulittaasutut oqaaseqarninni oqariartuutigisara unaavoq: Siamasissunik inuttussutsimikkullu assigiinngitsunik illoqarfeqarnerput nunaqarfeqarnerpullu tunngavigalugu ineriartortitsisariaqarpugut. Aamma inoqarfinni suliassaqarfinni assigiinngitsuni ingerlatsisuusut suleqatigiilluarnissaat qulakkeertariaqarparput.
Suleqatigiinneq
Periarfissat pissutsillu assigiinngisitaartuunerat nukittoqutitut iluaqutiginiaannarsinnaavarput. Illoqarfik 2000-inik inulik nukittoquteqarpoq nunaqarfiup 200-nik inullip piginngisaanik. Taamatullu aamma nunaqarfik 200-nik inulik nukittoquteqarpoq illoqarfiup 2000-inik inullip piginngisaanik.
Qularutiginngilara taamatut eqqarsariartaaseqarluni ineriartornissamut periarfissanik qimerluuinissaq aamma nunani ICC aqqutigalugu suleqatigisatsinni tamani iluaqutaasinnaasoq – tassami issittup nunarujussuani isorartoqisumi siamaseqaluta nunaqarpugut, taamaattorli inuuniarnikkut tunngavigisavut atugarisavullu assigiissuteqaqalutik.
Oqaluttuarisaaneq
Inoqarfinnik piujuartitsinissaq eqqartorneqartillugu soorunami attaveqaqatigiinnikkut assigiinngitsunillu pilersuinikkut periarfissat ineriartortinneqarnissaat pinngitsoorneqarsinnaanngilaq – soorlu umiarsualiveqarneq, nioqqutissanik pilersuineq, inuussutissarsiornikkut inerisaaneq paasissutissiisarnikkullu teknologiip nutaap siammarsarneqarnera eqqarsaatigalugit.
Aammali inoqarfik piujuartitsinissaq eqqarsaatigalugu ingerlalluassappat inoqarfimmi suliassaqarfinni assigiinngitsuni sulisut qitiusumik inissisimasut innuttaasullu suleqatigiilluartariaqarput. Misilittakkat naapertorlugit taamaappoq.
Inoqarfinni nunaqqatigiinni ilinniartitsisut, niuernermi imaluunniit tunisassiornermi siulersortaasut aammalu peqqinnissamik suliaqartut – atorfillit ilaannik ilisimaneqarnerusunik taasaqassagaanni – tamarmik immikkut suliassaqarfimminni katersuuffiusarput, taamaattumillu nunaqqatigiinni ileqquusunut periaatsinullu sunniuteqartaqalutik.
Tamatuma pingaarutaa eqqumaffigilluartariaqarpoq. Taamaattumik upernaaq nunatsinni isumasioqatigiinnermi taasanni kajumissaarivunga nunaqarfinni aqutsisut aammalu assigiinngitsunik suliallit aalajangersimasumik suleqatigiinnissaat qulakkeerniaqqullugu.
Matumuuna erseqqissarniaannarpara oqaluttuarisaanerup takutimmagu assigiinngitsunik suliallit kajumeqatigiikkaangamik nunaqqatigiinnermi inuunermi assigiinngitsorpassuartigut sunniuteqarluartartut pingaartumik inoqarfinni minnerusuni – suliassatigut, isumaginninnikkut anersaakkullu. Sulilu taamaappoq.
Kukkussutit
Innuttaasunik akuutitsineq tamatumani pingaartillugu erseqqissarusuppara – tassa aamma oqaluttuarisaanerup takutimmagu innuttaasut qulaatiinnarlugit inoqarfiit pillugit aalajangiisarnerit inunnut qanoq kamassaataatigalutillu pissaaneerutsitsigisartut. Tamanna takuarput 1960-ikkunni nunaqarfiit suut inuerusarneqarnissaannik suullu atatiinnarneqarnissaannik aalajangersaanerup kingunerisaasigut. Tamanna aamma takuarput illoqarfiup aamarsuarsiorfiusup Qullissat inuerunneqarneratigut.
Qularutiginngilara taamanikkut pissaanermik tigumminnittut ajunngitsuusorisartik malillugu iliorsimasut.
Kisiannili takorloorniarsinnaavarput aalajangiinerit qanoq allaanerutigisimassagaluartut immaqalu akuerineqarsinnaasunik inerneqarsimassagaluartut innuttaasunik qanimut akuutitsineq atorneqarsimagaluarpat. Imaassinnaavoq nunaqarfiit ilaasa inuerunneqarnerat akuutitsinerinnakkut pinngitsoortinneqarsinnaasimassanngikkaluartoq – taamaattorli paaseqatigiinnikkut pisimassagaluarpoq. Tassaniipporlu assigiinngissut pingaaruteqartoq.
Kukkussutaasimasut ilinniutissaapput.', Martha Abelsen oqalugiarnermini oqarpoq.
ICC-ip ataatsimeersuarnera ullumi sisamanngornermi naammassissaaq.
Hjalmar Dahlip Martha Abelsenillu ICC-mi ukiorpassuarni sulisimasut Aqqaluk Lynnge aamma Carl Chr. Olsen, Puju, taarsissavaat.
Martha Abelsenip oqalugiaataa tamaat uani atuarneqarsinnaavoq